Του Αχιλλέα Ροδίτη
Άλλη μία υπόθεση τοκογλυφίας που «χτυπά» μια διπλανή πόρτα στην Πάτρα και την οποία έφερε στο «φως» την προηγούμενη εβδομάδα η «Πολιτεία» σε ρεπορτάζ του συναδέλφου Κωνσταντίνου Φλαμή, αναφέροντας ως θύμα 45χρονο γνωστό επιχειρηματία της πόλης. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, πριν από μερικούς μήνες, ο 45χρονος βίωσε μια περιπέτεια και είχε εκδώσει επιταγή που περιέργως έφθασε στα χέρια του τοκογλύφου.
Η υπόθεση καταγγέλθηκε από γυναίκα η οποία επίσης έχει υπάρξει θύμα του ίδιου τοκογλύφου, φθάνοντας μάλιστα, μια «ανάσα» πριν χάσει το σπίτι της, το οποίο τελικά κράτησε επειδή τόλμησε να προσφύγει στην Δικαιοσύνη. Και η ίδια να δηλώνει στο προ ημερών ρεπορτάζ της «Πολιτείας» πως είναι αποφασισμένη να καταγγείλει επωνύμως τον τοκογλύφο και πως: «Είναι γνωστός ο τοκογλύφος, έχει κάνει πολλά, αλλά δυστυχώς δεν έχει καταδικαστεί».
Η παραπάνω υπόθεση ανασύρει μνήμες από παλαιότερη «έρευνα» της «Πολιτείας» για τον φάκελο: «Τοκογλυφία» στην Πάτρα, όπου αναδεικνύονταν οι δυσκολίες και τα εμπόδια, για να ξεσκεπαστεί κάθε τέτοια υπόθεση, αλλά κυρίως επισημαίνονταν στοιχεία που αποδεικνύουν πως το φαινόμενο – εφιάλτης, δυστυχώς αποτελεί μάστιγα στην Πάτρα, με χαρακτηριστική κορύφωση του στα χρόνια των μνημονίων οπότε οι περιπτώσεις διογκώθηκαν ανησυχητικά, αλλά ακόμα και στην περίοδο της πανδημίας!
ΠΛΗΘΟΣ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΠΟΥ ΔΥΣΚΟΛΑ ΞΕΣΚΕΠΑΖΟΝΤΑΙ
Η συνέχεια στην δημοσιογραφική αναζήτηση με αφορμή το ρεπορτάζ της περασμένης εβδομάδας δείχνει ότι πράγματι στην αχαϊκή πρωτεύουσα εξακολουθεί να υπάρχει υπερπληθώρα τέτοιων υποθέσεων με την συντριπτική τους πλειοψηφία όμως να μένει στην αφάνεια εξαιτίας του φόβου των θυμάτων. Αστυνομικές και νομικές πηγές συγκλείνουν στην άποψη ότι οι τοκογλύφοι είναι ουκ ολίγοι, λειτουργούν ωστόσο με βαθιά γνώση ώστε να φροντίζουν για να καλύπτουν τα «ίχνη» που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν εναντίον τους ως αποδεικτικά στοιχεία.
«Δύσκολα δένεται μια τέτοια υπόθεση», μας λέει ο πρώην Γ.Γ. του υπουργείου Δικαιοσύνης, κ. Μαρίνος Σκανδάμης, που εκτός από Νομικός, είναι και Συγγραφέας βιβλίου για την τοκογλυφία, με τίτλο: «Η Τοκογλυφία, Διαχρονική – Εγκληματολογική προσέγγιση». Ενός βιβλίου που κυκλοφόρησε στο «μακρινό» 2007 και αποτελεί, πανελλαδικά, ένα διαχρονικό εγχειρίδιο γνώσης και πληροφόρησης για το φαινόμενο της τοκογλυφίας, που «φωτίζει» όλες τις σκοτεινές διαστάσεις του προβλήματος και τεκμηριώνει την αιχμηρή άποψη του συγγραφέα του, ότι «ποτέ δεν θα αντιμετωπιστεί αυτό το έγκλημα»!
Εξηγώντας πως η δυσκολία έγκειται καταρχάς «στην απροθυμία των ίδιων των θυμάτων να αντιδράσουν, για εύλογο λόγο». Και δευτερευόντως, λόγω του συστήματος – μηχανισμού κάλυψης που συνήθως στήνεται σκοπίμως γύρω από τον δράστη, ώστε να μεσολαβούν μεσάζοντες στους οποίους επιμερίζεται η ευθύνη. «Και έτσι το αδίκημα να είναι αδύνατο να απαγγελθεί με αποδείξεις στον κατ’ εξοχήν ένοχο».
Το επίσης αξιοπρόσεκτο σημείο της τοποθέτησης του, είναι πως το έγκλημα της τοκογλυφίας είναι τόσο παλαιό, όσο και η ανθρωπότητα περίπου. «Η αρχή της εντοπίζεται στην εποχή της Μεσοποταμίας», μας λέει ο Μαρίνος Σκανδάμης. Με άλλα λόγια, τεκμηριώνει έτσι την άποψη του, ότι δυστυχώς αυτό το έγκλημα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ποτέ, εφόσον δεν αντιμετωπίστηκε ποτέ ως τώρα στο πέρασμα αιώνων!
ΟΙ «ΚΥΚΛΟΙ» ΤΟΥ… ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΚΑΛΥΨΗΣ
Ένας μηχανισμός προστασίας που περιλαμβάνει «κύκλους» και «κλιμάκωση» της εισπρακτικής διαδικασίας, αποσκοπούν σε ένα μόνο πράγμα: την κάλυψη του τοκογλύφου (ένθετη φωτογραφία – «Οι κύκλοι του Μηχανισμού». Ο κ. Σκανδάμης περιγράφει τον μηχανισμό αυτό, προστασίας ενός «τοκογλυφικού» συστήματος.
- Στο κέντρο του κύκλου βρίσκεται ο «παρατραπεζίτης».
- Ο αμέσως ευρύτερος προς αυτόν κύκλος, αποτελείται από τους άμεσους συνεργάτες του.
- Στον επόμενο κύκλο υπάγονται οι «υπάλληλοι» που έχουν ρόλο μεσάζοντα».
Επίσης, η εισπρακτική διαδικασία ακολουθεί βαθμιαία κλιμάκωση. Τίποτα δεν γίνεται στην τύχη και στο… πόδι, αλλά βάσει ενός συγκεκριμένου, πολύ καλά μελετημένου, οργανογράμματος το οποίο διασφαλίζει τον τοκογλύφο προστατεύοντας τον από κάθε πιθανή έκθεση του.
- Στο πρώτο στάδιο, το θύμα εξοφλεί εμπρόθεσμα.
- Στο δεύτερο στάδιο, η καθυστέρηση του θύματος επισύρει ήπια αντίδραση του δράστη.
- Στο τρίτο στάδιο, την επιθετικότερη συμπεριφορά του.
- Στην τέταρτη βαθμίδα, σημειώνεται απειλή αλλά με έμμεσο τρόπο.
- Και στο πέμπτο – και τελευταίο – στάδιο, οι απειλές γίνονται πια ρητές και σαφείς.
ΟΙ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΤΟΚΟΓΛΥΦΩΝ
«Η μελέτη κατέδειξε διαφόρους τύπους δράστη τοκογλυφικής δραστηριότητας και θύματος» αναφέρει στο βιβλίο του ο συγγραφέας. Οδηγώντας μας στις παρακάτω κατηγορίες τοκογλύφων:
- Ο κοινός (ατομικός) τοκογλύφος
- Ο κατ’ επάγγελμα ή κατά συνήθεια τοκογλύφος
- Το νομικό πρόσωπο – «τοκογλύφος» (τράπεζες, οργανισμοί, εταιρείες κ.α.)
- Άλλες οργανωμένες τοκογλυφικές δράσεις (διεθνείς εγκληματικές οργανώσεις, πχ: Μαφία)
- Η παρατράπεζα (σύμφωνα με τον συγγραφέα, «αποτελεί σημαντική οικονομική δραστηριότητα της παραοικονομίας, μέσω της παροχής παράνομων τραπεζικών υπηρεσιών διά της συγέντρωσης κεφαλαίων και παροχής δανείων).
ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ
Το βιβλίο που έγραψε ο κ. Σκανδάμης, (ο τίτλος, όπως αναφέρουμε παραπάνω, είναι: «Η Τοκογλυφία , Διαχρονική – Εγκληματολογική προσέγγιση»), το οποίο κυκλοφόρησε το 2007 από την Νομική Βιβλιοθήκη, αποτελεί ένα εγχειρίδιο γνώσης και πληροφορίας για όλες τις διαστάσεις του προβλήματος. Και ταυτόχρονα έχει χαρακτηριστεί ως μια παρακαταθήκη που θα «φωτίζει» στο διηνεκές κάθε σκοτεινή πτυχή που αφορά στο βαρύ αδίκημα της τοκογλυφίας.
Αποτελεί μάλιστα την Διδακτορική διατριβή του Συγγραφέα, που υποστηρίχθηκε τον Ιούνιο του 2005 ενώπιον του Τομέα Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών της Νομικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και είναι στηριγμένη σε στοιχεία και τεκμηριωμένα επιστημονικά συμπεράσματα τα οποία ο πατρινός Νομικός συνέλεξε μέσα από μια έρευνα που έκανε στα Πανεπιστήμια του Χάρβαρντ και του Αμβούργου, διάρκειας άνω των πέντε μηνών!
ΑΠΟ ΤΟ ΕΝΤΥΠΟ ΤΗΣ ΑΧΑΪΚΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ:
