Κάποτε όταν τον είχαν ρωτήσει αν, γενικώς ως πόλη, ως περιοχή, έχουμε ακόμα την ελπίδα της θεραπείας (στα όποια προβλήματα μας), είχε ορθά κοφτά απαντήσει ότι «θεραπείες υπάρχουν, θεράποντες δεν βλέπω». Από τότε έχουν περάσει 24 χρόνια κι6 μήνες. Κι η ερώτηση εκείνη αλλά κυρίως η απάντηση δεν έχασαν, στο ελάχιστο, την επίκαιρη όψη τους.

Ο Νίκος Αντωνόπουλος, για τη μεγάλη πλειονότητα των πατρινών, είναι ο επί πολλά χρόνια αντιδήμαρχος που θα έπρεπε να είχε γίνει δήμαρχος. Είναι ο διαπρεπής νομικός, ο αντιστασιακός δικηγόρος την εποχή της χούντας, είναι ο παντογνώστης (ο «άνθρωπος-βιβλίο» κατά τον Κωνσταντίνο Μάγνη), είναι ο ιστοριοδίφης που μπορεί να σού αναλύσει κάθε λεπτομέρεια κάθε ιστορικού γεγονότος (απ’ τη D-Dayως το γιατί η περιοχή Ρωμανού ονομάστηκε έτσι), είναι ο αφηγηματικός χείμαρρος που όμως δεν παρεκκλίνει εκατοστό απ’ την στοιχειοθεσία και την τεκμηρίωση κάθε εκφερόμενης λέξης, σκέψης και άποψης.

Είχαμε απορήσει. Γιατί τόσα χρόνια, αυτός ο φανατικός υπηρέτης των ιδεών κι ο επιδέξιος γραφιάς που γνωρίζαμε απ’ την (αραιή) αρθρογραφία του στον τοπικό Τύπο δεν είχε επιχειρήσει κάτι μεγαλύτερο, κάτι ουσιωδέστερο κι ανθεκτικότερο στο χρόνο. Και τελικώς η απορία λύθηκε με την έκδοσηενός καλαίσθητου τόμου που αυτοπροσδιορίζεται στο εξώφυλλο του ως μια «μικροϊστορία» («Καντριάνικα Πάτρας», εκδόσεις Επίμετρο) αλλά κατά βάση είναι ένα πόνημα που δημιουργικά σχοινοβατεί ανάμεσα στην ιστορική πραγματεία και στη μυθιστορηματική φόρμα.

Το πρώτο βιβλίο του Νίκου Αντωνόπουλου -εξόχως ατμοσφαιρικό- είναι μια ανεξάντλητη δεξαμενή εικόνων. Κι ένας μεταφορέας στο χρόνο. Πηγαίνεις πίσω. Ζεις μαζί του τα χρόνια της παιδικής ηλικίας. Ξαναβλέπεις -μέσα απ’ τα Καντριάνικα, το ΚΕΤΧ και την Αγιαλεξιώτισσα- όλες τις συνοικίες, τις ιστορικές και κοινωνικές συνθήκεςεκείνης της Πάτρας. Μαθαίνεις. Κυρίως μαθαίνεις. Μέσα απ’ τις προσεκτικά δομημένες, καλοδουλεμένες φράσεις του συγγραφέα.

Αν είσαι στη «ζώνη» του σημερινού σαρανταπεντάρη,διαβάζοντας το βιβλίο κατανοείς τα πρόσωπα, τα μέρη, τα ήθη μιας κοντινής εποχής, βάζεις περιεχόμενο και νόημα σ’ όσα άκουγες να ξετυλίγονται στα κυριακάτικα τραπέζια γονιών, θείων και παππούδων.

Αν είσαι ιστορικός, διαβάζοντας το βιβλίο του Νίκου Αντωνόπουλου διαπιστώνεις ότι τελικά η Ιστορία μπορεί να γίνει η θελκτικότερη κι ελκυστικότερη Επιστήμη κι ενασχόληση αρκεί να έχει ως αφετηρία της τον δρόμο που περνά μπροστά απ’ το σπίτι που μεγάλωσες και τα βιώματα των γονιών σου.

Αν είσαι πολιτικός πρέπει οπωσδήποτε να διαβάσεις το βιβλίο του Νίκου Αντωνόπουλου. Όχι μόνο για να δεις ότι κάποτε με την πολιτική ασχολούντανπολυμαθείς, πολυπράγμονες, άνθρωποι καλλιεργημένοι και οραματιστές όπως ο ίδιος. Αλλά κυρίως για να κατανοήσεις ότι τελικά «πολιτική είναι η τέχνη να δημιουργείς μια πόλη» όπως μάς κληροδότησε ο Αριστοτέλης. Κι αυτή την τέχνη ο Νίκος Αντωνόπουλος την υπηρέτησε με τόσο πάθος που αν είχαμε δέκα Αντωνόπουλους σήμερα η Πάτρα θα ήταν άλλη.

Υ.Σ. Στις φωτογραφίες, το εξώφυλλο του βιβλίου, ο Νίκος Αντωνόπουλος σε φωτογραφία του 2001 και άποψη της Πάτρας (Κάτω Πόλη), σε φωτογραφία του 1890.