Το σχέδιο θα έδινε στις Βρυξέλλες μια λύση σε ένα από τα πιο ακανθώδη προβλήματα από την αρχή του πολέμου: πλέον γίνεται δυνατή η κατάσχεση εσόδων που παράγονται από ρωσικά περιουσιακά στοιχεία αλλά όχι τα κεφάλαια, κάτι που θα έδινε στην Ουκρανία τη δυνατότητα να αμυνθεί και να ανοικοδομηθεί.

Το έγγραφο συντάχθηκε ενόψει της συνάντησης των πρέσβεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης την Παρασκευή, όπου θα θέσουν τις βάσεις για τη συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών την επόμενη Τετάρτη στην Κοπεγχάγη.

Στις πρωτεύουσες της ΕΕ έχει συσσωρευτεί απογοήτευση σχετικά με την έλλειψη λεπτομερειών σχετικά με το λεγόμενο δάνειο επανορθώσεων, το οποίο η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανέφερε για πρώτη φορά στην ομιλία της για την Κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 10 Σεπτεμβρίου.

Το μεγαλύτερο μέρος των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων κατέχεται από την χρηματοπιστωτική εταιρεία Euroclear με έδρα τις Βρυξέλλες και επενδύεται σε ομόλογα δυτικών κυβερνήσεων που έχουν λήξει και έχουν μετατραπεί σε μετρητά. Τα μετρητά βρίσκονται σε καταθετικό λογαριασμό στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Η ιδέα είναι η ΕΕ να ανακατευθύνει τα μετρητά στην Ουκρανία και να «συνάψει μια προσαρμοσμένη σύμβαση χρέους με την Euroclear με επιτόκιο 0%», σύμφωνα με το έγγραφο.

Η Euroclear κατέχει 185 δισεκατομμύρια ευρώ σε μετρητά που συνδέονται με ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, ένα μέρος των οποίων θα διαθέσει για την αποπληρωμή ενός προϋπάρχοντος δανείου της G7 προς την Ουκρανία.

Τα υπόλοιπα 140 δισεκατομμύρια ευρώ θα καταβληθούν στην Ουκρανία σε δόσεις και θα χρησιμοποιηθούν για «αμυντική συνεργασία», καθώς και για την υποστήριξη των δημοσιονομικών αναγκών του Κιέβου.

Στηρίζουν την ιδέα Γερμανία, Βρετανία

Η Γερμανία αναδείχθηκε βασικός υποστηρικτής του «δανείου επανορθώσεων», όπως ανέφερε το Politico νωρίτερα αυτή την εβδομάδα. Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς υποστήριξε αυτή την ιδέα σε άρθρο γνώμης που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη στους Financial Times — αν και ο Μερτς είπε ότι το δάνειο θα πρέπει να χρηματοδοτεί μόνο στρατιωτική βοήθεια.

Ξεχωριστά, το Ηνωμένο Βασίλειο πρότεινε την περασμένη εβδομάδα ένα δικό του «δάνειο επανορθώσεων» χρησιμοποιώντας περίπου 25 δισεκατομμύρια δολάρια παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που κατέχει η χώρα. Οι υπουργοί Οικονομικών της G7 έχουν προγραμματίσει τηλεδιάσκεψη την επόμενη Τετάρτη για να συντονίσουν αυτές τις πρωτοβουλίες.

Η Επιτροπή ανέφερε στο σημείωμα, ότι η πρότασή της σημαίνει ότι «όλη αυτή η διαδικασία δεν θα αγγίξει τα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας (δηλαδή την αξίωση επί της Euroclear)» και η Ουκρανία θα αποπληρώσει το δάνειο μόνο όταν η Ρωσία τερματίσει τον πόλεμο και καταβάλει τις μεταπολεμικές αποζημιώσεις.

Σε περίπτωση που συμβεί αυτό, η ΕΕ θα αποζημιώσει την Euroclear, ώστε «να έχει τα απαραίτητα μετρητά για να τηρήσει την υποχρέωσή της έναντι της Ρωσίας», ανέφερε.

Η πιθανότητα «μπλόκου» από την Ουγγαρία

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος τώρα είναι ότι μια χώρα της ΕΕ — όπως η Ουγγαρία — θα μπλόκαρε την ανανέωση των κυρώσεων, η οποία πρέπει να συμφωνείται ομόφωνα κάθε έξι μήνες. Αυτό ουσιαστικά θα επέστρεφε τα ρωσικά μετρητά στη Μόσχα — και θα άφηνε τις πρωτεύουσες να αναλάβουν την αποπληρωμή του δανείου.

Για τη μείωση αυτού του κινδύνου, η Επιτροπή πρότεινε στο σημείωμα την αλλαγή των κανόνων ανανέωσης των κυρώσεων από ομοφωνία σε ειδική πλειοψηφία.

«Αυτό θα απαιτούσε πολιτική συμφωνία υψηλού επιπέδου από όλους ή τους περισσότερους αρχηγούς κρατών ή κυβερνήσεων», ανέφερε το σημείωμα.