Η Εφορία αποστέλλει αυτές τις εβδομάδες σωρεία ειδοποιητηρίων για εκκρεμείς υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ, οι οποίες πρόκειται να παραγραφούν στο τέλος του χρόνου. Στόχος των υπηρεσιών της ΑΑΔΕ είναι να προλάβουν να κοινοποιήσουν στους φορολογούμενους –πριν εκπνεύσει το 2025– πράξεις επιβολής προστίμων και οριστικού διορθωτικού προσδιορισμού φόρου. Με απλά λόγια, η ΑΑΔΕ επιδιώκει να «κλείσει» εγκαίρως τις υποθέσεις, καθώς από την 1η Ιανουαρίου 2026 και μετά δεν θα μπορεί να βεβαιώσει πρόστιμα ή φόρους για φακέλους που ανήκουν σε παλαιότερες χρήσεις.

Στην πράξη, απενεργοποιείται το δικαίωμα της φορολογικής διοίκησης να επιβάλει επιβαρύνσεις μετά την παρέλευση πενταετίας. Η μόνη εξαίρεση αφορά περιπτώσεις σοβαρής φοροδιαφυγής, όπου μπορούν να ανακύψουν νέα συμπληρωματικά στοιχεία τα οποία δεν ήταν διαθέσιμα εντός της πενταετούς περιόδου.

Ποιες υποθέσεις εξετάζονται τώρα

Στα «συμπληρωματικά» στοιχεία δεν περιλαμβάνονται κινήσεις ελληνικών τραπεζικών λογαριασμών ή εμβάσματα που πιστώθηκαν σε έτη τα οποία έχουν ήδη παραγραφεί, ακόμη και αν πρόκειται για αδήλωτα ποσά.

Στις 31 Δεκεμβρίου 2025 παραγράφεται οριστικά το δικαίωμα της εφορίας να καταλογίσει φόρους και πρόστιμα για υποθέσεις που εκτείνονται μέχρι και 15 χρόνια πίσω, ανάλογα με το έτος και τα χαρακτηριστικά της κάθε υπόθεσης.

Με βάση τον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, τότε παραγράφονται τα εξής:

• 2021: Για επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες που χρησιμοποιούν myData από το 2020. Εδώ ισχύει τριετής παραγραφή αντί της πενταετούς.

• 2019: Υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ για τις οποίες κατατέθηκαν αρχικές δηλώσεις εμπρόθεσμα ή εκπρόθεσμα έως 31/12/2024. Υπάγονται στον κανόνα της πενταετίας.

  2017: Υποθέσεις όπου οι δηλώσεις δεν υποβλήθηκαν στην ώρα τους, αλλά κατατέθηκαν εκπρόθεσμα το 2023. Η παραγραφή επεκτείνεται στα 8 έτη, λόγω της καθυστερημένης δήλωσης.

• 2014: Υποθέσεις εισοδήματος/ΦΠΑ με συμπληρωματικά στοιχεία (πλαστά/εικονικά τιμολόγια) που στοιχειοθετούν φοροδιαφυγή άνω των 50.000 € για παρακρατούμενους φόρους ή 100.000 € για εισόδημα.

  2014: Υποθέσεις ΦΠΑ χωρίς υποβολή εκκαθαριστικής δήλωσης. Εδώ ισχύει δεκαετής παραγραφή.

• 2009: Εάν δεν είχε υποβληθεί δήλωση ή είχε κατατεθεί εκπρόθεσμα, η Εφορία μπορεί να επιβάλει φόρους έως και 15 χρόνια μετά, με ανώτατο όριο τη 15ετία, ακόμη κι αν ενδιάμεσα υποβληθεί εκπρόθεσμη δήλωση.

Πώς και πότε ασκεί το δικαίωμά του το Δημόσιο

Για να μπορέσει η φορολογική αρχή να καταλογίσει φόρους σε υποθέσεις που πλησιάζουν στο όριο παραγραφής, πρέπει να τηρήσει το 20ήμερο στο οποίο ο φορολογούμενος μπορεί να υποβάλει αντιρρήσεις επί των ευρημάτων. Στη συνέχεια, η ΑΑΔΕ έχει 10 ημέρες για να εξετάσει τα στοιχεία και να εκδώσει την οριστική πράξη προσδιορισμού φόρου. Όλες αυτές οι διαδικασίες πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί πριν την 31η Δεκεμβρίου 2025, πράγμα που εξηγεί την αυξημένη κινητικότητα των ελεγκτικών μηχανισμών.

Η παραγραφή αφορά αποκλειστικά το χρονικό όριο εντός του οποίου μπορεί να βεβαιωθεί φόρος και πρόστιμο – όχι το δικαίωμα διενέργειας ελέγχου. Αν δεν έχει κοινοποιηθεί πράξη προσδιορισμού φόρου έως τη λήξη της προθεσμίας, η παραγραφή δεν διακόπτεται, ακόμη κι αν η πράξη έχει εκδοθεί.

Το Δημόσιο μπορεί, υπό συγκεκριμένες συνθήκες, να προχωρήσει σε ελέγχους ακόμη και μετά την πενταετία, ενώ για εισοδήματα ή συναλλαγές εξωτερικού η παραγραφή μπορεί να επεκταθεί έως και τη δεκαετία.