Από τις αρχές του νέου έτους η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) θα εντείνει τους ελέγχους για «ύποπτες» τραπεζικές συναλλαγές και επενδυτικές δοσοληψίες με έτος βάσης το έτος 2024. Ηδη, λίγο πριν εκπνεύσει το 2025, η Αρχή επιδίδεται σε κυνήγι στοιχείων για να δρομολογήσει διασταυρώσεις και ελέγχους καταγράφοντας συστηματικά τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς που δεν στέλνουν αναφορές για ύποπτες συναλλαγές πελατών τους.
Οι έλεγχοι επεκτείνονται σε στοιχεία για τραπεζικές συναλλαγές και κινήσεις καταθετών και επενδυτών οι οποίοι χρησιμοποιούν πολύπλοκα χρηματοοικονομικά σχήματα και σύνθετες μορφές επενδύσεων μέσω χρηματοπιστωτικών οργανισμών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό προκειμένου να φοροδιαφεύγουν ή να διακινούν παράνομο χρήμα.

Πριν συμβεί αυτό, όμως, η ΑΑΔΕ «φακελώνει» και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που μέχρι σήμερα δεν «καταδίδουν» πελάτες τους για τυχόν ύποπτες συναλλαγές. Για τον λόγο αυτό, όπως αποκαλύπτει το «business stories», η Ανεξάρτητη Αρχή απέστειλε στοχευμένα επιστολή-τελεσίγραφο σε φορείς που δεν έχουν υποβάλει μέχρι σήμερα κανένα στοιχείο για κινήσεις πελατών τους παρά τη νομική υποχρέωση που υφίσταται.

Η ΑΑΔΕ εντόπισε τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της χώρας (συμπεριλαμβανομένων εκδοτών πιστωτικών καρτών, επενδυτικών εταιρειών και funds) που δεν της έχουν δώσει στοιχεία.
Προκειμένου να συνταχθούν οι λίστες φορολογουμένων που θα ελεγχθούν το 2026, τους δίνει τελευταία προθεσμία μέχρι 10 Δεκεμβρίου 2025 να δηλώσουν εγγράφως ποιους πελάτες τους θεωρούν ύποπτους – ή αλλιώς να δηλώσουν ότι δεν έχουν εντοπίσει κανέναν ύποπτο!

Ωστόσο, απαιτώντας έγγραφες απαντήσεις, η ΑΑΔΕ θέτει εμμέσως προ των ευθυνών τους τις τράπεζες, τους επενδυτικούς οργανισμούς και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα σε περίπτωση που κατά τη διενέργεια των ελέγχων διαπιστωθεί -ή θεωρηθεί- ότι αυτοί συγκάλυψαν παράνομες δοσοληψίες και δραστηριότητες, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν υπό την ομπρέλα δικών τους υπηρεσιών και χρηματοοικονομικών προϊόντων.

«Γιατί σωπαίνετε;»

Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων δεν αρκείται πλέον στο να περιμένει ποιος θα δηλώσει τι. Αναλαμβάνει δράση βάζοντας στο στόχαστρο όχι μόνο φορολογούμενους που φοροδιαφεύγουν, αλλά και τους «ενδιάμεσους» -τράπεζες, επενδυτικές εταιρείες, ασφαλιστικούς οργανισμούς ή Ταμεία- που μέχρι τώρα δεν προέβαιναν σε αναφορές.

Τι λέει η επιστολή;

«Σύμφωνα με τα τηρούμενα στοιχεία στο Σύστημα Αμοιβαίας Υποβολής Στοιχείων για το Κοινό Πρότυπο Αναφοράς (ΣΑΥΣ ΚΠΑ) της ΑΑΔΕ, η Οντότητά σας δεν έχει υποβάλει πληροφορίες ή μηδενική αναφορά (nil reporting) για το προηγούμενο ημερολογιακό έτος (2024)», τονίζει η ΑΑΔΕ.
Ορίζοντας μάλιστα διορία-εξπρές έως τις 10 Δεκεμβρίου 2025 για να απαντήσουν μέσα σε λίγες μέρες, οι τράπεζες και τα λοιπά ιδρύματα καλούνται να συμπληρώσουν το ειδικό ερωτηματολόγιο και να ενημερώσουν επισήμως τη φορολογική διοίκηση – έστω και ότι δεν εντόπισαν… καμία απολύτως επιλήψιμη ή δυνητικά ύποπτη δραστηριότητα πελατών τους μέσα σε ένα ολόκληρο έτος (με έτος βάσης το 2024).

«Φακελώνουν» όσους δεν «φακελώνουν» πελάτες

Πίσω από την υπηρεσιακή και τεχνοκρατική διατύπωση της επιστολής (χρησιμοποιώντας όρους όπως «Κοινό Πρότυπο Αναφοράς», «DAC2» κ.λπ.) κρύβεται ο μηχανισμός της Αυτόματης Ανταλλαγής Πληροφοριών και η υποχρέωση ενημέρωσης των φορολογικών αρχών, με τυποποιημένη φόρμα, που περιλαμβάνει στοιχεία πελατών.
Τι ζητάει κυρίως η ΑΑΔΕ; Να μάθει αν οι τράπεζες έχουν πελάτες Ελληνες ή φορολογικούς κάτοικους αλλοδαπής που χρησιμοποιούν σύνθετες δομές και σχήματα επενδύσεων ή άλλων συναλλαγών, των οποίων τα εισοδήματα, οι τόκοι, τα μερίσματα, τα εμβάσματα, οι ρευστοποιήσεις και τα υπόλοιπα λογαριασμών πρέπει να αναφερθούν προς περαιτέρω έλεγχο από τις φορολογικές αρχές. Η οδηγία είναι σαφής: ακόμη και αν δεν υπάρχει κάποιος πελάτης προς αναφορά, πρέπει να το δηλώσουν γραπτώς στην ΑΑΔΕ (nil reporting). Διαφορετικά, η σιωπή εκλαμβάνεται ως ύποπτη απόκρυψη.

Η ίδια η επιστολή αποκαλύπτει και ποιους θέλει να τσιμπήσει η Εφορία – ή και ποιους αφήνει ήσυχους…

Στο κυνήγι κυρίως μπαίνουν όσοι συναλλάσσονται με:

■ Ιδρύματα θεματοφυλακής (που τηρούν τίτλους, μετοχές κ.λπ.)
■ Ιδρύματα καταθέσεων («παραδοσιακές» τράπεζες, neobanks κ.λπ.)
■ Επενδυτικές οντότητες (funds, εταιρείες διαχείρισης κεφαλαίων)
■ Συγκεκριμένες ασφαλιστικές εταιρείες (με επενδυτικά προϊόντα).

Ποιοι παίρνουν «απαλλαγή» (εξαιρέσεις)

Η ΑΑΔΕ ξεκαθαρίζει ότι δεν ψάχνει σε κρατικούς φορείς που εξαιρούνται από την υποχρέωση αναφοράς, δηλαδή:
■ Κρατικές οντότητες και κεντρικές τράπεζες
■ Διεθνείς οργανισμούς
■ Συνταξιοδοτικά Ταμεία (ευρείας ή περιορισμένης συμμετοχής)
■ Εγκεκριμένους εκδότες πιστωτικών καρτών (υπό όρους).

Μελλοντικοί έλεγχοι

Πίσω από τις λέξεις, η κίνηση αυτή της ΑΑΔΕ προμηνύει καταιγίδα ελέγχων.

1. Καμία ανοχή και «αμέλεια»: Η επίκληση στην επιστολή του νέου Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 5104/2024) και των κυρώσεων του άρθρου 59 υποδηλώνει εκ μέρους της ΑΑΔΕ ότι τα πρόστιμα θα είναι σημαντικά για όσους… αμελούν την υποχρέωση ενημέρωσης των φορολογικών αρχών.

2. Διασταυρώσεις-εξπρές: Ζητώντας τα ονομαστικά στοιχεία των Υπευθύνων Εγγραφής (ονοματεπώνυμο, ΑΦΜ, τηλέφωνο), η ΑΑΔΕ στοχεύει να προσδιορίσει ποιο φυσικό πρόσωπο είναι υπόλογο σε κάθε τράπεζα ή φορέα. Δεν ασκεί απλώς πίεση «απρόσωπα» μέσω επιστολών σε νομικές οντότητες, αλλά απευθείας στους υπεύθυνους κανονιστικής συμμόρφωσης και τήρησης των υποχρεώσεων δέουσας επιμέλειας και αναφοράς πελατών με προφίλ και συναλλαγές διαβαθμισμένης επικινδυνότητας.

3. Διεθνής συνεργασία: Η πίεση αυτή δεν είναι μόνο ελληνική, αλλά διεθνής. Στόχος είναι πλέον και ο εκτός συνόρων έλεγχος της διαδρομής του χρήματος και των κεφαλαίων. Η ΑΑΔΕ ζητάει στοιχεία, αλλά πρέπει να στέλνει και εκείνη προς φορολογικές αρχές άλλων χωρών (ΟΟΣΑ/Ε.Ε.) με τις οποίες συνεργάζεται, αντλώντας και ανταλλάσσοντας πληροφορίες για λογαριασμούς και συναλλαγές πολιτών σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Επιπλέον, υποχρεώνοντας όλες τις τράπεζες και συναφείς φορείς να σπάσουν τη σιωπή τους (μέχρι τις 10/12/2025), η ΑΑΔΕ χαρτογραφεί πλέον ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό σύστημα, εντοπίζει τρύπες ή κενά σημεία και στέλνει μήνυμα ότι έρχεται όλο και πιο κοντά σε όσους αποκρύπτουν εισοδήματα μέσω πολύπλοκων επενδυτικών δρόμων ή εκμεταλλεύονται την αδράνεια των τραπεζών.