Κατ’ αρχάς, η είδηση. Πριν από περίπου ενάμισι μήνα, στο Λονδίνο, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε με την καθηγήτρια Γκόντα Βαν Στιν.

Για όσους το όνομα της είναι άγνωστο, η Βελγίδα Βαν Στιν είναι κάτοχος της έδρας Κοραή στο King’s College του Λονδίνου και συγγραφέας του βιβλίου «Ζητούνται παιδιά από την Ελλάδα: Υιοθεσίες στην Αμερική του Ψυχρού Πολέμου», που κυκλοφορεί απ’ τις εκδόσεις «Ποταμός» (φωτογραφία).

Η Γκόντα Βαν Στιν έχει αφιερώσει όχι μόνο το επιστημονικό της έργο αλλά και την ίδια τη ζωή της με σκοπό να φωτίσει την τύχη των περισσοτέρων από 3.000 ελληνόπουλων -πολλά εκ των οποίων είχαν καταγωγή απ’ την Πάτρα- που εστάλησαν για υιοθεσία στις Ηνωμένες Πολιτείες κατά την δεκαετία του 1950 και τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1960. Στην πλειοψηφία τους ήταν ορφανά, εξώγαμα, έκθετα και εγκαταλελειμμένα.

Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΚΑΤΣΑΝΙΩΤΗ

Ο πρωθυπουργός άκουσε με μεγάλη προσοχή τις αναφορές της Βελγίδας καθηγήτριας και εξέφρασε την πρόθεση της Κυβέρνησης να συνδράμει στο έργο της. 

Πιθανότατα, στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η συνάντηση που είχαν πρόσφατα στην Αθήνα τα μέλη της εθελοντικής ομάδας «Eftychia Project» με τον Αχαιό υφυπουργό Εξωτερικών Ανδρέα Κατσανιώτη και με την προϊσταμένη του Τμήματος Αναδοχής και Υιοθεσίας του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Ελένη Απουσίδου.

Της ομάδας ηγείται η Λίντα Κάρολ Φόρεστ -Τρότερ. Η ίδια, όταν πέθαναν οι θετοί της γονείς, ξεκίνησε να ψάχνει για τις ρίζες της κι έφτασε στον φάκελό της από το ορφανοτροφείο που περιείχε όλη τη ζωή της πριν υιοθετηθεί. «Είχα βαπτιστεί, με έλεγαν Ευτυχία, το χωριό μου ήταν το Στράνωμα στη Ναύπακτο και η μητέρα μου ζούσε, ενώ στους θετούς μου γονείς είχαν πει πως είχα πεθάνει στη γέννα».

Τον Ιούνιο του 2017 συναντήθηκε για πρώτη φορά με τη βιολογική της μητέρα Χαρίκλεια και από τότε έχει κάνει τουλάχιστον 30 ταξίδια στην Ελλάδα, έχοντας και την «ευθύνη» να βοηθήσει τους υπόλοιπους υιοθετημένους που βρίσκονται ακόμη σε αναζήτηση. Μάλιστα, από τον Αύγουστο του 2020 τα μέλη του συλλόγου «επιστράτευσαν» και τα τεστ DNA.

Το «κίνημα» των υιοθεσιών είχε πολιτικά, ανθρωπιστικά και οικονομικά χαρακτηριστικά. Κάποια στιγμή η οικονομική πλευρά έγινε πιο σημαντική από τις άλλες έτσι ώστε το «κίνημα» να παίρνει διαστάσεις κανονικού εμπορίου παιδιών, έχει γράψει ο πατρινός δημοσιογράφος και βιβλιοκριτικός Νίκος Μπακουνάκης.

ΟΙ ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ ΚΑΙ ΤΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ «ΤΡΟΦΟΔΟΣΙΑΣ»

Οι βασικοί πρωταγωνιστές στις υιοθεσίες ήταν Έλληνες και Ελληνοαμερικανοί δικηγόροι αλλά και τα ιδρύματα «τροφοδοσίας», κυρίως τα Βρεφοκομεία Πατρών και Αθηνών και το ίδρυμα Άγιος Στυλιανός της Θεσσαλονίκης. Ο Άγιος Στυλιανός συνδέθηκε με μεγάλο σκάνδαλο εμπορίας, που ξέσπασε το 1962 και άλλαξε την κατεύθυνση των υιοθεσιών: όχι πια προς την Αμερική αλλά προς την Ευρώπη, ιδιαίτερα την Ολλανδία.

Αυτό το άγνωστο κεφάλαιο της μεταπολεμικής ιστορίας μας, που έχει αναφορά και στην Πάτρα, φέρνει για πρώτη φορά στο φως η Γκόντα φαν Στιν, με το βιβλίο της.

Η «Πολιτεία» ανακαλεί μια ενδεικτική περίπτωση. Όπου ομογενής απ’ την Αμερική αποτάθηκε στην εκπομπή «Φως στο Τούνελ» της Αγγελικής Νικολούλη, για να εντοπίσει την πραγματική της οικογένεια στην Πάτρα. 

Η πολύχρονη αναζήτηση της Έλεν Ρουμπινστίν απ’ τη Νέα Υόρκη να βρει τα κομμάτια που της έλειπαν από την Ελλάδα, ολοκληρώθηκε στο πλατό της εκπομπής. Όταν αντίκρισε για πρώτη φορά την εικόνα της μητέρας της, κοίταξε προς τον ουρανό και συγκινημένη ευχαρίστησε τη νεκρή αδελφή της για το «δώρο» που της έκανε. Λίγα λεπτά πριν «κούρνιασε» στην μεγάλη αγκαλιά που της άνοιξαν τα ξαδέλφια της, που ταξίδεψαν από την Πάτρα για να τη γνωρίσουν. Μπορεί να μην πρόλαβε τη μητέρα της στη ζωή, αλλά βρήκε ξαδέλφια γεμάτα αγάπη που την περιμένουν στην Πάτρα.

Η ΠΑΤΡΙΝΗ ΚΑΙ Η ΕΙΚΟΝΑ ΠΟΥ ΕΙΔΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ

Η Έλεν αποκάλυψε την συγκλονιστική ιστορία της ίδιας και των αδελφών της σ’ ένα βίντεο που γυρίστηκε στην Αμερική. Μια φωτογραφία σε ένα αμερικανικό περιοδικό άνοιξε το δρόμο για να ενωθούν οι τρεις αδελφές. Η Έλεν Ρουμπινστίν γεννήθηκε στην Πάτρα στις 5 Ιανουαρίου 1958. Αφέθηκε ως αγνώστων στοιχείων στο Δημοτικό Βρεφοκομείο Πατρών και στη συνέχεια υιοθετήθηκε από εβραϊκή οικογένεια στο Μπρονξ της Νέας Υόρκης.

Η ζωή της άλλαξε εντελώς όταν σε ένα άρθρο για υιοθετημένα παιδιά στο περιοδικό «People», είδε τη φωτογραφία μιας γυναίκας που της έμοιαζε καταπληκτικά και που είχε και εκείνη, γεννηθεί στην Πάτρα. Ήταν η Μαξίν Ντέλερ που είχε απευθυνθεί στο «Φως στο Τούνελ» για να βρει την αλήθεια της ζωής της. Η Μαξίν είχε γεννηθεί στις 15 Αυγούστου του 1955. Η μοίρα όμως τους επεφύλασσε μία ακόμη έκπληξη. Μια υιοθετημένη γυναίκα από την Ελλάδα που ζούσε στη Μινεσότα, αναζήτησε τη Μαξίν γιατί και οι δικές της ρίζες προέρχονταν από την Πάτρα. Είχε γεννηθεί στις 28 Οκτωβρίου του 1956 και τους έμοιαζε καταπληκτικά. Το τεστ DNA τους αποκάλυψε μια ακόμη αδελφή!

Η Ρολίν, σε αντίθεση με τις αδελφές της, είχε στα χέρια της τα στοιχεία της βιολογικής τους μητέρας. Ήταν η Νικολίτσα Ξυπολιά από την Πάτρα, που συναίνεσε εκείνα τα δύσκολα χρόνια για την υιοθεσία της στην Αμερική. Η Μαξίν έφυγε από τη ζωή πριν αυτή της χαμογελάσει για μια ακόμη φορά.