Πολλές εταιρείες είχαν μειώσει σταθερά την εξάρτησή τους από την Κίνα κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ελπίζοντας να αμβλύνουν τον αντίκτυπο των τιμωρητικών εισφορών από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Έκτοτε επιβλήθηκαν οι πρόσφατοι «αμοιβαίοι» δασμοί του.

Η κίνηση του Τραμπ να επιβάλει δασμούς σε αγαθά σε ένα ευρύτερο φάσμα χωρών θέτει τώρα αυτά τα σχέδια διαφοροποίησης σε σύγχυση και αφήνει τις εταιρείες να αγωνίζονται να αποφασίσουν πού και πώς παράγονται τα αγαθά τους.

Ο εμπορικός πόλεμος του Τραμπ με την Κίνα κατά την πρώτη του θητεία τροφοδότησε τη στρατηγική «China Plus One», η οποία είδε πολλούς κατασκευαστές να μετατοπίζουν μέρος της παραγωγής τους από την Κίνα σε άλλες ασιατικές χώρες με χαμηλότερο εργατικό κόστος και μέτριους δασμολογικούς κινδύνους από τις ΗΠΑ.

«Η στρατηγική China Plus One έχει υπονομευθεί σοβαρά από τους δασμούς του Τραμπ που έχουν πλέον συμπεριλάβει κάθε εμπορικό εταίρο των ΗΠΑ», δήλωσε στο CNBC ο Eσουάρ Πρασάντ, καθηγητής διεθνούς εμπορίου και οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Cornell.

«Η βιωσιμότητα της ανακατεύθυνσης της παραγωγής και της αναδιάρθρωσης των αλυσίδων εφοδιασμού μέσω χωρών όπως το Βιετνάμ και η Ινδία, με τις οποίες οι ΗΠΑ είχαν πιο εποικοδομητικές εμπορικές σχέσεις, έχει καταρρεύσει από τον τελευταίο γύρο δασμών», προσέθεσε.

Η Ινδία και το Βιετνάμ ήταν δύο μεγάλοι κερδισμένοι αυτής της μετατόπισης από την Κίνα, ιδίως στους τομείς των ενδυμάτων και των ηλεκτρονικών. Ο αμερικανικός τεχνολογικός κολοσσός Apple, για παράδειγμα, παράγει περισσότερα προϊόντα και στις δύο χώρες.

Σύμφωνα με τον Πρασάντ, το υψηλό επίπεδο των δασμών που επιβάλλονται στις εισαγωγές των ΗΠΑ από την Κίνα σημαίνει ότι εξακολουθεί να υπάρχει πλεονέκτημα στη δρομολόγηση των αλυσίδων εφοδιασμού μέσω χωρών που υπόκεινται σε σχετικά χαμηλότερους δασμούς.

Ο Ντάνιελ Νιούμαν, διευθύνων σύμβουλος και επικεφαλής αναλυτής της εταιρείας ερευνών The Futurum Group που επικεντρώνεται στην τεχνολογία, δήλωσε στο CNBC ότι δεν πιστεύει ότι οι δασμοί θα παραμείνουν στην τρέχουσα μορφή τους και ενώ αναμένει ότι θα συναφθούν «πιο δίκαιες εμπορικές συμφωνίες» με εμπορικούς εταίρους όπως το Βιετνάμ και η Ινδία, το αποτέλεσμα μεταξύ των διαπραγματεύσεων Κίνας και ΗΠΑ παραμένει αβέβαιο.

Υπήρξαν ενδείξεις ότι το Βιετνάμ και η Ινδία σκοπεύουν να διαπραγματευτούν με τον Τραμπ. Παρ’ όλα αυτά, η αβεβαιότητα που περιβάλλει αυτές τις διαπραγματεύσεις θέτει ένα δίλημμα για τις εταιρείες.

Καθώς εξελίσσονται οι εμπορικές διαπραγματεύσεις, πολλές εταιρείες περιμένουν πριν τροποποιήσουν οποιαδήποτε σχέδια παραγωγής.

Εάν αυτές οι διμερείς διαπραγματεύσεις αποτύχουν, οι εταιρείες θα αναγκαστούν να εξετάσουν το ενδεχόμενο περαιτέρω δασμολογικού αρμπιτράζ μακροπρόθεσμα, μεταφέροντας τμήματα των αλυσίδων εφοδιασμού τους σε χώρες με χαμηλότερους δασμούς, προσέθεσε.

Σύμφωνα με τη διοίκηση Τραμπ, οι δασμοί αποτελούν μέρος ενός σχεδίου για τη μαζική αναζωογόνηση της αμερικανικής μεταποίησης. Ωστόσο, η μεταφορά της παραγωγικής ικανότητας μπορεί να είναι μια μακρά, κεφαλαιακά εντατική διαδικασία για πολλές αλυσίδες εφοδιασμού, ιδίως εκείνες των βιομηχανιών τεχνολογίας.

Για παράδειγμα, ο συνεργάτης της Apple, η Foxconn, χρειάστηκε αρκετά χρόνια για να ξεκινήσει την παραγωγή iPhones τελευταίας γενιάς στην Ινδία και τα εργοστάσια φαίνεται πως αντιμετώπισαν πολλές δυσκολίες.

Επιπλέον, ανάλογα με τον κλάδο, οι επιχειρήσεις περιορίζονται από διάφορους παράγοντες όταν εξετάζουν μετατοπίσεις στις αλυσίδες εφοδιασμού, όπως η διαθεσιμότητα των εισροών εφοδιασμού, οι υποδομές, η ποιότητα και το κόστος της τοπικής εργασίας, οι κανονισμοί και η διακυβέρνηση.