«Πολεμική αναμέτρηση» ή «πολιτική αστάθεια» είναι οι δύο εφιάλτες από τους οποίους απειλείται η χώρα μας, σύμφωνα με τον Καθηγητή του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών

Του Αχιλλέα Ροδίτη

Τα λόγια του είναι «Ευαγγέλιο» για το διεθνές Μάνατζμεντ. Ο λόγος για τον πατρινό στην καταγωγή Ανδρέα Νικολόπουλο ο οποίος μιλά αποκλειστικά στην «Πολιτεία» και αναλύει την διεθνή κατάσταση, την ελληνική πραγματικότητα, ενώ συστήνει συγκεκριμένες κατευθύνσεις ανάπτυξης στη Δυτική Ελλάδα.

Αλλά, καταρχάς, ας δούμε ποιος είναι ο Ανδρέας Νικολόπουλος:

Καθηγητής Βιομηχανικών Σχέσεων και Διαπραγματεύσεων στο τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών ακολουθώντας μεταπτυχιακές σπουδές στη Γερμανία  λαμβάνοντας το διδακτορικό του.

Έχει διδάξει σε πλήθος προγραμμάτων το αντικείμενο των διαπραγματεύσεων. Ενδεικτικά αναφέρονται: Εθνική Τράπεζα, ΔΕΗ, Ελληνικά Πετρέλαια, Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία κ.α.. Για 20 χρόνια (1992 – 2011) ήταν Μεσολαβητής σε θέματα εργατικών διαφορών, διεκπεραιώνοντας εκατοντάδες υποθέσεις Μεσολάβησης –  Διαιτησίας (Πετρέλαια βορείου Αιγαίου, IBM, Ελληνική Υφαντουργία, Ελληνικές Τράπεζες, Lufthansa, Ολυμπιακή Αεροπορία και Αεροπλοΐα κ.α..

Από το 2012 εισήγαγε το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Κατάρτισης για Δίπλωμα στις Διαπραγματεύσεις (Diploma In Negotiations) στο πλαίσιο του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ:

• Κύριε Νικολόπουλε, έχουμε μπει σε μια νέα κρίσιμη περίοδο για την παγκόσμια οικονομία. Πού βλέπετε να καταλήγει ο… δρόμος;

Η κατάληξη του δρόμου εξαρτάται από τις γεωπολιτικές εξελίξεις, για τις οποίες δεν υπάρχουν αξιόπιστες προβλέψεις, παρά μόνο σενάρια εξελίξεων. Ανεξάρτητα από αυτά, θεωρώ πολύ πιθανή τη σταδιακή ομαλοποίηση εντός του 2023 και τη δημιουργία νέων ισορροπιών, ως αποτέλεσμα των γεωπολιτικών εξελίξεων που θα έχουν διαμορφωθεί. Η άποψή μου αυτή βασίζεται στην προϋπόθεση ότι δε θα ανοίξει νέο μέτωπο στη Μ. Ανατολή και συγκεκριμένα στην Ταϊβάν, το οποίο αποτελεί μάλλον το επόμενο σημείο σύγκρουσης ΗΠΑ και Κίνας. Σε κάθε περίπτωση,  οι χώρες της Ε.Ε. θα χρειασθούν περισσότερα χρόνια για  οικονομικά αποτελέσματα, ανάλογα των προηγουμένων δεκαετιών. Αυτό θα συμβεί εξαιτίας της μείωσης της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων της διεθνώς, ως αποτέλεσμα της δραστικής αύξησης του κόστους της ενέργειας, κάτι που στο χειρότερο σενάριο θα μπορούσε να οδηγήσει σε ύφεση.         

• Η Ελλάδα τι πρέπει να κάνει για να αποφύγει τον «γκρεμό»;

Λόγω του συγκριτικά μικρού μεγέθους της χώρας μας και της ανάλογης διεθνούς επιρροής μας σε γεωπολιτικά θέματα, θα πρέπει να επικεντρωθούμε στα εσωτερικά μας θέματα, με σκοπό την αύξηση της  ανταγωνιστικότητας και της ελκυστικότητάς μας από πλευράς ξένων επενδύσεων. Κατά τα λοιπά θα πρέπει να ενσωματώσουμε τις πολιτικές μας σ’ αυτές των χωρών της Ε.Ε., αφού οι όποιες αποστασιοποιήσεις μας από αυτές θα προκαλούσαν  απώλειες για τους προαναφερθέντες λόγους. Βάσει αυτών, οι δράσεις μας θα πρέπει να μας οδηγήσουν στον κατά το δυνατόν περιορισμό των τυχόν απωλειών μας, κάτι που θα μας προστατεύσει από τον όποιο «γκρεμό». 

• Η χώρα μας πληγώθηκε από την δεκαετία των μνημονίων. Σήμερα σε τι φάση πιστεύετε ότι βρίσκεται;

Για τη χώρα μας υπάρχουν δύο κίνδυνοι, εκ των οποίων ο δεύτερος είναι ο σημαντικότερος:

1. Πολεμική αναμέτρηση με την Τουρκία. Πόλεμος σημαίνει κόστος και επιπλέον πρόσθετες επενδύσεις σε οπλικά συστήματα. Η εξέλιξη αυτή θα επιβάρυνε σημαντικά τους προϋπολογισμούς της χώρας με δαπάνες που θα μπορούσαν να διατεθούν στην ανάπτυξη και στη βελτίωση της κοινωνικής πολιτικής για την ελάφρυνση ευάλωτων στρωμάτων. Με άλλα λόγια δεν υπάρχει φόβος για την έκβαση του πολέμου, αλλά για το κόστος που θα προκληθεί εξαιτίας του.

2. Πολιτική αστάθεια. Η πολιτική αστάθεια θα επέφερε παράλυση στις αναπτυξιακές προσπάθειες της χώρας, η οποία θα ανέκοπτε την προσπάθειά της για προσέλκυση επενδύσεων και την απόκτηση της επενδυτικής βαθμίδας ή ακόμα και στην απώλειά της, σε περίπτωση που αυτή θα έχει ήδη αποκτηθεί. Φυσικά, το δυσμενέστερο σενάριο είναι αυτό της ύφεσης και του στασιμοπληθωρισμού εξαιτίας της πολιτικής αστάθειας.      

• Ο ρόλος των τραπεζών πόσο τελικά μπορεί πράγματι να βοηθήσει την κινητοποίηση της αγοράς και δη των μικρομεσαίων; Και γιατί δεν συμβαίνει;

 Προς το παρόν οι δυνατότητες των Ελληνικών Τραπεζών είναι ιδιαίτερα περιορισμένες, χωρίς να μπορεί κάποιος να αποδώσει ευθύνες. Ο περιορισμένος ρόλος των τραπεζών προέρχεται από τα παρελθόντα και αναμενόμενα κόκκινα δάνεια και επιπλέον από την αύξηση των σπρεντ λόγω των πρόσφατων εξελίξεων που θα αυξήσουν δραστικά τα επιτόκια δανεισμού. Τα προβλήματα αυτά δεν αντιμετωπίζονται βραχυχρόνια. Για το λόγο αυτό απαιτείται ο ανάλογος σχεδιασμός για την άρση των σχετικών εμποδίων, κάτι που θα επιτρέψει στις Τράπεζες να παίξουν τον εποικοδομητικό ρόλο τους για την υποστήριξη των επιχειρήσεων. Στην άρση των εμποδίων αυτών, τα ποσοστά ανάπτυξης θα παίξουν καθοριστικό ρόλο.

ΤΙ ΣΥΣΤΗΝΕΙ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΗΝ ΑΧΑΪΑ

• Έχοντας καταγωγή από την Πάτρα και βλέποντας την ιδιαίτερη κατάσταση της πόλης αλλά και ευρύτερα της Δυτικής Ελλάδας, ποια μηνύματα κρίνετε ότι είναι αναγκαίο να λάβουμε υπόψη;

 Τα μηνύματα θα πρέπει καταρχάς να ληφθούν από το παρελθόν: Είναι κοινώς αποδεκτό, ότι η αποβιομηχανοποίηση της Αχαΐας είναι πρωτοφανής τις τελευταίες δεκαετίες. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να προσδιορισθούν και να ανακοινωθούν επισήμως οι ακριβείς λόγοι απομάκρυνσης όλων  αυτών των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, όσο και εάν αυτό είναι επώδυνο. Φυσικά, κατά καιρούς έχουν εκφρασθεί διάφορες απόψεις επ’ αυτού οι οποίες δε με έχουν πείσει.

Ο προσδιορισμός των λόγων αυτών θα βοηθήσει στην αποφυγή επανάληψης των πρακτικών του παρελθόντος που οδήγησαν σε αδιέξοδο. Η σχετική διερεύνηση που προτείνεται θα πρέπει να επικεντρωθεί όχι σε γενικές προσεγγίσεις και αναφορές αλλά στις επιμέρους περιπτώσεις. Ακολούθως θα πρέπει να προσδιορισθούν τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της περιοχής που θα πρέπει να βελτιστοποιηθούν και τα αντίστοιχα μειονεκτήματά της που θα πρέπει να ελαχιστοποιηθούν.

Για παράδειγμα, είναι αδιανόητο να μεταφέρονται από το Λιμάνι της Πάτρας εμπορεύματα προς το εξωτερικό, τα οποία θα μπορούσαν να παραχθούν στην Αχαΐα, εκμηδενίζοντας έτσι το μεταφορικό κόστος. Ή ακόμα: να εισάγονται πρώτες ύλες και ημικατεργασμένα στο λιμάνι της Πάτρας για την  παραγωγή προϊόντων που θα μπορούσαν να παραχθούν στην Αχαΐα. Τα επόμενα βήματα είναι η διαμόρφωση των ενδεδειγμένων τύπων προϊόντων και υπηρεσιών που θα μπορούσαν να ανεβάσουν το βιοτικό επίπεδο της περιοχής και τέλος η προσέλκυση αξιόπιστων επενδυτών από Ελλάδα και εξωτερικό.

Από την έντυπη έκδοση της Αχαϊκής Πολιτείας: