Το ιδιωτικό χρέος, ύψους 87 δισ. ευρώ, με έμφαση τις τιτλοποιήσεις του «Ηρακλή» θα απασχολήσει τη σημερινή συνάντηση του διοικητή της ΤΤΕ Γιάννη Στουρνάρα με τις διοικήσεις των τραπεζών. Η ατζέντα της συνάντησης είναι βαριά, καθώς θα εξεταστούν τα προβλήματα που εμφανίζουν οι 23 τιτλοποιήσεις που έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα κρατικών εγγυήσεων «Ηρακλής», αλλά και γενικότερα η αργή μείωση του ιδιωτικού χρέους, το οποίο, αν και έχει φύγει από τα χέρια των τραπεζών, παραμένει στα χαρτοφυλάκια των funds και επιβαρύνει ένα σημαντικό τμήμα της οικονομίας.
Οι συνολικές ληξιπρόθεσμες οφειλές από δάνεια ανέρχονται, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤΤΕ, στα 87 δισ. ευρώ περίπου και από αυτά τα 78,3 δισ. ευρώ έχουν πωληθεί σε funds, ενώ τα υπόλοιπα παραμένουν στους ισολογισμούς των τραπεζών. Η διατήρηση των κόκκινων δανείων σε υψηλά επίπεδα, παρά το ότι πρόκειται για οφειλές από την περίοδο της ελληνικής κρίσης, αποδεικνύει ότι το πρόβλημα ακουμπά τον σκληρό πυρήνα του ιδιωτικού χρέους και ότι τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι σήμερα δεν έχουν αποδώσει. Την ίδια στιγμή, οι εγγυήσεις που έχει δώσει το Δημόσιο στο πλαίσιο του «Ηρακλή» προσεγγίζουν τα 18 δισ. ευρώ και αν και δεν έχει καταπέσει ακόμη καμία εγγύηση, το πρόβλημα της υστέρησης των εσόδων είναι υπαρκτό για επτά από τις συνολικές τιτλοποιήσεις, με αποτέλεσμα να απαιτείται η λήψη πρόσθετων μέτρων. Στόχος της ΤΤΕ είναι να συντονίσει τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν προκειμένου να αποφευχθεί η κατάπτωση εγγυήσεων και να βελτιωθεί ο ρυθμός μείωσης μείωσης του ιδιωτικού χρέους.
Ενδεικτικό της σπουδαιότητας του θέματος είναι ότι εκτός από τους διευθύνοντες συμβούλους των τραπεζών Ελένη Βρεττού της Crediabank, Φωκίωνα Καραβία της Eurobank, Χρήστο Μεγάλου της Τράπεζας Πειραιώς, Παύλο Μυλωνά της Εθνικής Τράπεζας και Βασίλη Ψάλτη της Alpha Bank, σε υψηλό επίπεδο θα είναι η εκπροσώπηση από την πλευρά της κυβέρνησης με τη συμμετοχή του αντιπροέδρου Κωστή Χατζηδάκη και των υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης Κυριάκου Πιερρακάκη και Γιώργου Φλωρίδη. Στη συνάντηση θα συμμετάσχουν επίσης η υποδιοικήτρια της ΤΤΕ Χριστίνα Παπακωνσταντίνου και ο γενικός διευθυντής εποπτείας Γιάννης Τσικριπής, οι επικεφαλής των τριών μεγαλύτερων εταιρειών διαχείρισης (servicers), Θεόδωρος Αθανασόπουλος (Cepal), Γιώργος Γεωργακόπουλος (Intrum) και Τάσος Πανούσης (dovalue), που αποτελούν κρίσιμο κρίκο στη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους, καθώς και ο επικεφαλής του ΟΔΔΗΧ Δημήτρης Τσάκωνας και η γενική γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους Θεώνη Αλαμπάση.
Οι τράπεζες αλλά και οι servicers προσέρχονται στη συνάντηση με μακρύ κατάλογο προβλημάτων, των οποίων η μη επίλυση, όπως υπογραμμίζουν, στερεί έσοδα από τις τιτλοποιήσεις. Εμφαση έχουν τα θέματα των πλειστηριασμών, αλλά και θέματα που επιφέρουν παράπλευρες απώλειες στα έσοδα. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζουν:
1. Τα ακίνητα που δεν έχουν ρευστοποιηθεί στο πλαίσιο του νόμου Κατσέλη. Πρόκειται για 15.000 ακίνητα που δεν είναι πρώτη κατοικία και τα οποία με βάση την πρόβλεψη του σχετικού νόμου θα έπρεπε να έχουν ρευστοποιηθεί. Η σχετική διάταξη δεν έχει ενεργοποιηθεί μέχρι σήμερα και με δεδομένο ότι ο κύριος όγκος αυτών των δανείων έχει τιτλοποιηθεί, θα μπορούσε να αποφέρει έσοδα στις τιτλοποιήσεις.
2. Ο τρόπος υπολογισμού των τόκων για τις οφειλές του νόμου Κατσέλη. Πρόκειται για οφειλές 12,5 δισ. ευρώ από 200.000 δανειολήπτες που έχουν ενταχθεί την προηγούμενη δεκαετία στον νόμο Κατσέλη, προστατεύοντας την πρώτη τους κατοικία με ευνοϊκούς όρους και «κούρεμα» οφειλής. Τα δάνεια αυτά εκτοκίζονται με βάση την πάγια πρακτική της τοκοχρεολυτικής εξόφλησης των δανείων, δηλαδή του υπολογισμού του τόκου στο σύνολο του άληκτου κεφαλαίου. Η πρακτική αυτή έχει τεθεί σε αμφισβήτηση έπειτα από εκατοντάδες προσφυγές σε πρωτοδικεία και ειρηνοδικεία σε όλη τη χώρα από δανειολήπτες του νόμου Κατσέλη που ζητούν ο τόκος να εφαρμόζεται στο ποσό της δόσης κάθε μήνα και όχι στο σύνολο της οφειλής. Το θέμα έχει παραπεμφθεί στον Αρειο Πάγο, που καλείται να κρίνει πώς θα υπολογίζεται ο τόκος στις συγκεκριμένες οφειλές και σύμφωνα με τους servicers, θα επιφέρει απώλειες 1 δισ. ευρώ σε περίπτωση αλλαγής του τρόπου υπολογισμού.
3. Ο διπλασιασμός του ΕΝΦΙΑ από το 2026 για τα ακίνητα που έχουν περιέλθει στις εταιρείες ακινήτων των τιτλοποιήσεων ή στις τράπεζες και δεν έχουν διατεθεί προς πώληση ή ενοικίαση. Πρόκειται για 16.000 οικιστικά ακίνητα περίπου, η διάθεση των οποίων στην αγορά προσκρούει στις χρονοβόρες διαδικασίες νομιμοποίησης και τακτοποίησης των παρατυπιών που φέρουν. Οι servicers ζητούν η υποχρέωση της νομιμοποίησης να μεταφερθεί στους αγοραστές, προβάλλοντας παράλληλα ότι ο διπλασιασμός του ΕΝΦΙΑ θα επιβαρύνει τα έσοδα των τιτλοποιήσεων.
4. Η ρύθμιση για το ελβετικό φράγκο που επεξεργάζεται η κυβέρνηση εκτιμάται ότι θα επιφέρει απώλειες άνω των 500 εκατ. ευρώ, που επίσης θα επιβαρύνουν τα έσοδα των τιτλοποιήσεων ή τις προβλέψεις που έχουν πάρει οι τράπεζες.
