Η εικόνα είναι αδιάσειστη και τεκμηριωμένη με βάση τις «επιταγές» της Στατιστικής Επιστήμης. Και η εικόνα λέει ότι στην Πάτρα η επαφή των ανηλίκων με το Διαδίκτυο δεν είναι τόσο αθώα όσο, πιθανότατα, πιστεύουν όσοι γονείς παραμένουν ανυποψίαστοι.

Η «Πολιτεία» στα μέσα της περασμένης εβδομάδας απέκτησε πρόσβαση στην πιο επικαιροποιημένη έρευνα του Εθνικού Κέντρου Ασφάλειας Διαδικτύου, όπου περίπου 5.000 ανήλικοι απ’ όλη τη χώρα απάντησαν σ’ ερωτηματολόγια για τη σχέση τους με το Διαδίκτυο.

ΤΑ ΤΡΙΑ ΠΡΩΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Κάπου 250 ανήλικοι εξ αυτών, ηλικίας από 12 έως και 18 ετών, είχαν ως τόπο καταγωγής και διαβίωσης την Πάτρα και την Αχαΐα. Και συμμετείχαν στην πανελλαδική έρευνα του Εθνικού Κέντρου Ασφάλειας Διαδικτύου όπου τα ευρήματα, με αναφορά και στην Πάτρα, θα μπορούσαν να συμπυκνωθούν ως εξής:     

• Ένα στα τέσσερα παιδιά έχει λάβει προσωπικές φωτογραφίες άλλων και έχει δεχτεί διαδικτυακή παρενόχληση ενώ ένα στα δύο παιδιά συνομιλεί με αγνώστους και κάνει φίλους μέσω Διαδικτύου. 
• Ένα στα τέσσερα παιδιά έχει συναντήσει μισαλλόδοξο λόγο στο Διαδίκτυο και ένα στα δέκα παιδιά έχει πέσει θύμα διαδικτυακής απάτης. 
• Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, τα παιδιά και οι νέοι φαίνεται ότι δε διστάζουν να μπλοκάρουν (να κάνουν block) κάποιον ή κάτι που τους έχει αναστατώσει στο Διαδίκτυο. Δεν προχωράνε, όμως, τόσο εύκολα και σε καταγγελία (report).

Πάμε, τώρα, σε ειδικότερα στοιχεία που αφορούν στα παιδιά μας, και έχουν να κάνουν με καταγραφές αναφερόμενες στις διαδικτυακές συνήθειες των παιδιών. 

ΔΙΑΔΕΔΟΜΕΝΗ Η «ΠΡΑΚΤΙΚΗ» ΤΟΥ ΛΕΓΟΜΕΝΟΥ SEXTING 

Εδώ πρόκειται για στοιχεία της έρευνας που πραγματοποίησε το Νοέμβριο και το Δεκέμβριο του 2021 (προ διμήνου, δηλαδή) το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου του ΙΤΕ υπό την έγκριση του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων (Αρ. Πρωτ. 89431/ΓΔ4), σε ένα δείγμα 5.000 μαθητών ηλικίας από 12-18 ετών. 

Απ’ όλη την Ελλάδα, με «δείγμα» απ’ την Πάτρα και την Αχαΐα τα περίπου 250 ερωτηματολόγια, τα οποία δίνουν μια συμπαγή εικόνα της πραγματικότητας. 

Επιστρέφουμε, στα ευρήματα:    

• Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, η πρακτική της ανταλλαγής πολύ προσωπικών φωτογραφιών (sexting) μεταξύ των εφήβων εμφανίζεται ιδιαίτερα διαδεδομένη καθώς 1 στα 4 παιδιά έχει δεχτεί προσωπικές φωτογραφίες κάποιου άλλου και το 6% παραδέχεται ότι έχει στείλει προσωπικές φωτογραφίες.
• Αυτή η τάση σε συνδυασμό με το γεγονός ότι οι νέοι δεν ενδιαφέρονται και πολύ για το πως διαμορφώνεται η διαδικτυακή τους φήμη από όσα ανεβάζουν στο Διαδίκτυο, είναι ένα πολύ ανησυχητικό στοιχείο. 
• Η διαδικτυακή φήμη δεν απασχολεί το 53% των παιδιών και επιπρόσθετα ένα 23% απαντά «δεν ξέρω». 

ΕΧΟΥΝ ΑΡΝΗΣΗ ΝΑ ΠΑΝΕ ΣΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ!

Όμως, πάμε και λίγο παρακάτω, σύμφωνα με τα ευρήματα του Εθνικού Κέντρου Ασφάλειας Διαδικτύου, που περιήλθαν σε γνώση της «Πολιτείας». 

Στεκόμαστε, λοιπόν, στην ανάλυση μας που λέει ότι: 

• Tο 6% των παιδιών δηλώνει ότι έχει πέσει θύμα διαδικτυακού εκφοβισμού με τα κορίτσια να υπερτερούν σε αριθμό από τα αγόρια και το 13% των παιδιών να δηλώνει ότι έχει γίνει μάρτυρας εκφοβισμού. 
• Tο ενθαρρυντικό είναι ότι η πλειοψηφία των παιδιών που έχουν παρατηρήσει να εκφοβίζεται κάποιος φίλος/γνωστός τους (13%) δεν αδιαφόρησε, αλλά προσπάθησε να στηρίξει το θύμα ιδιωτικά. 
• Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και το στοιχείο ότι ΜΟΝΟ το 35% των παιδιών που έπεσε θύμα διαδικτυακού εκφοβισμού απευθύνθηκε σε κάποιον ενήλικα για βοήθεια. 

Παρά το γεγονός ότι τα παιδιά θεωρούν την αποκάλυψη των προσωπικών δεδομένων και την επαφή με αγνώστους τους δυο μεγαλύτερους κινδύνους στο Διαδίκτυο, την ίδια ώρα ένα στα δυο παιδιά συνομιλεί με αγνώστους και κάνει φίλους μέσω Διαδικτύου. Και αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό. 

Συνεχίζουμε στα ευρήματα που έφτασαν στην «Πολιτεία»: 

• Ένα στα τέσσερα παιδιά δηλώνει ότι κάποια στιγμή στο Διαδίκτυο κάποιος το προσέγγισε με κακόβουλο σκοπό. 
• Από αυτά το 3% έπιασε κουβέντα μαζί του για να δει τις προθέσεις του.
• Ένα άλλο στοιχείο στο οποίο θα πρέπει να δοθεί έμφαση είναι ότι αν κάτι συμβεί στο Διαδίκτυο, το 62% των παιδιών θα ζητήσει βοήθεια από τους γονείς του, το 21% από κάποιον φίλο, ένα 13% θα το αντιμετωπίσει χωρίς να ζητήσει βοήθεια και μόνο ένα 4% θα απευθυνθεί σε κάποιον εκπαιδευτικό.
• Θύμα διαδικτυακής απάτης έχει πέσει το 10% των παιδιών κι ανηλίκων που χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο ενώ ένα στα δυο παιδιά χρησιμοποιούν antivirus στις συσκευές τους. Μεγάλο πρόβλημα, κι αυτό. 

Και εδώ, στεκόμαστε, λίγο, στα επιπλέον απ’ το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου, με «πηγή» τις καταγραφές και καταγγελίες στην Ανοικτή Γραμμή για το Παράνομο Περιεχόμενο του Διαδικτύου και «ορίζοντα» καταγγελίας το www.safeline.gr. 

Και για να είμαστε ακριβείς, επιμένουμε στα στατιστικά δεδομένα, λέγοντας ότι η γραμμή έλαβε 8.571 καταγγελίες.  

Η δε «ματιά» της «Πολιτείας» αποκρυσταλλώνεται και σε βλέψεις που σηματοδοτούν μικρά εναύσματα μεγάλων διαλόγων. Όπως:

• Ο αριθμός των καταγγελιών για υλικό παιδικής κακοποίησης–που είναι και το βασικό πεδίο δραστηριοποίησης της SafeLine.gr– αγγίζει το 33%. 
• Να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια οι εν λόγω καταγγελίες ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο στην Ελλάδα, επιβεβαιώνοντας την αύξηση των περιστατικών που παρατηρείται σε όλο τον κόσμο, μέσα από τα στατιστικά στοιχεία του INHOPE, του Παγκόσμιου Συνδέσμου Ανοικτών Γραμμών για το παράνομο περιεχόμενο του Διαδικτύου που συντονίζει τις δράσεις 47 γραμμών ανά την υφήλιο (www.inhope.org).
• Διαπιστώνεται μάλιστα ότι όσο μικραίνει ο μέσος όρος ηλικίας των παιδιών που έχουν πρόσβαση στις νέες τεχνολογίες, τόσο το πρόβλημα γιγαντώνεται. 
• Γεγονός που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη καθώς τα δεδομένα κυρίως μετά τα lockdown δείχνουν ότι τα παιδιά αρχίζουν την ενασχόλησή τους με τον ψηφιακό κόσμο σε όλο και μικρότερη ηλικία. Με ότι κινδύνους αυτό, συνεπάγεται!