*Του Μιχάλη Ζαρναβέλη, Εκπαιδευτικού

Όταν ένας μαθητής δυσκολεύεται στο διάβασμά του, συνηθίζεται να λέμε ότι έχει «μαθησιακές δυσκολίες». Τι σημαίνει, όμως, αυτό; Κατανοούμε πραγματικά τον όρο ή απλώς τον χρησιμοποιούμε από συνήθεια;

Κατ’ αρχάς, καλό είναι να ξεκαθαρίσουμε ποια είναι γενικότερα τα αίτια εξαιτίας των οποίων ένας μαθητής δυσκολεύεται στο διάβασμά του:

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, λοιπόν, είναι τα εξής:

Α) αίτια σχετικά με ψυχικά προβλήματα (π.χ. παιδικές ψυχώσεις, διαταραχές συμπεριφοράς)

Β) αποκλίσεις στο νοητικό δυναμικό (ήπια, μέτρια ή βαριά καθυστέρηση, χαρισματικά παιδιά)

Γ) αίτια σχετικά με ιατρικές καταστάσεις (π.χ. αισθητηριακά, κινητικά προβλήματα, διάφορα νοσήματα)

Δ) αίτια σχετικά με την κοινωνική κατάσταση (οικογενειακό περιβάλλον, διγλωσσία κ. ά.)

Ε) μαθησιακές δυσκολίες χωρίς εμφανή αίτια, όπως δυσλεξία, δυσαριθμησία και άλλα, οι οποίες αποτελούν τις ειδικές μαθησιακές δυσκολίες.

Όλες οι παραπάνω αιτίες μαζί ορίζονται ως «Δυσκολίες Μάθησης» και όπως παρατηρούμε οι «μαθησιακές δυσκολίες» είναι μόνο ένα μέρος των αιτιών αυτών.

Η παγίδα, επομένως, στην οποία πέφτουν οι γονείς είναι ότι θεωρούν μαθησιακές δυσκολίες όλα τα παραπάνω, ενώ αυτό δεν ισχύει.

Ας εστιάσουμε τώρα μόνο στις μαθησιακές δυσκολίες. Ποια είναι τα βασικά τους χαρακτηριστικά;

– Έχουν νευροβιολογική βάση και μπορούν να ανιχνευθούν πριν την έναρξη της τυπικής εκπαίδευσης.

– Επιμένουν – έστω και με διαφορετικές μορφές – σε όλη τη διάρκεια της ζωής του ατόμου και ενδέχεται να συνυπάρχουν με άλλες διαταραχές.

– Όταν ένας μαθητής παρουσιάζει χαμηλή επίδοση στο σχολείο χωρίς εμφανείς αιτίες, όπως π.χ. νοητική καθυστέρηση, τότε και μόνο τότε διαγιγνώσκεται με μαθησιακές δυσκολίες.

Συμπερασματικά, αν ένας μαθητής δυσκολεύεται με το διάβασμά του, αλλά δεν διαγνωστεί με μαθησιακές δυσκολίες, δεν πρέπει να σταματήσουμε να ψάχνουμε την αιτία που τον δυσκολεύει. Μπορεί να υπάρχουν πολλοί ακόμα λόγοι που ίσως είναι και σημαντικότεροι…

Πρέπει να καταστεί σαφές, βέβαια, ότι παρόλο που οι μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες δυσκολεύονται να μάθουν με τον καθιερωμένο τρόπο, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να μάθουν γενικώς. Απλώς αυτό μπορεί να συμβεί με διαφορετικό τρόπο…