Να θέσει σε κίνηση την ακίνητη περιουσία του, για να βγάλει από την αδράνεια και την απαξία χιλιάδες assets που κατέχει αλλά παραμένουν αναξιοποίητα επί δεκαετίες, επιχειρεί το Δημόσιο. Το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, το Υπερταμείο και η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου – ΕΤΑΔ Α.Ε. προετοιμάζουν το έδαφος για ένα επενδυτικό «μπουμ» στην αγορά, με μια νέα στρατηγική προσέλκυσης στρατηγικών επενδύσεων, αλλάζοντας ριζικά τον τρόπο διαχείρισης και αξιοποίησης της κρατικής ακίνητης περιουσίας. Στόχος είναι η ανάδειξη και μεγιστοποίηση της αξίας της και των οφελών για το Δημόσιο και την εθνική οικονομία. Ειδικά σε μια περίοδο όπου οι τιμές των ακινήτων έχουν πάρει την ανιούσα χωρίς το Δημόσιο -που είναι ο μεγαλύτερος ιδιοκτήτης στη χώρα- να μπορεί να επωφεληθεί.

Αλλαγή φιλοσοφίας

Η νέα στρατηγική θα κορυφωθεί με την ψήφιση ενός νέου Κώδικα Δημόσιας Περιουσίας, που αναμένεται στο δεύτερο τρίμηνο του 2025 και φιλοδοξεί να θεραπεύσει χρόνιες παθογένειες που κρατάνε δέσμια την ακίνητη περιουσία του κράτους.
Στην πρώτη γραμμή αυτής της προσπάθειας βρίσκεται η προετοιμασία εντοπισμού και πώλησης μιας λίστας με δεκάδες χιλιάδες στρέμματα γης και άλλα ακίνητα σε όλη την Ελλάδα που ούτε το Δημόσιο δεν ήξερε πού βρίσκονται.

Το σχέδιο παίρνει μπροστά με επενδύσεις στα πρώτα 200 ακίνητα-«φιλέτα» που θα επιλεγούν από επενδυτές και αναμένεται να ταράξουν την αγορά, αρχικά σε τοπικό επίπεδο, αλλά σταδιακά και σε όλη την Ελλάδα.
Τα ακίνητα προέρχονται κυρίως από το χαρτοφυλάκιο της ΕΤΑΔ και θα είναι τα πλέον έτοιμα προς αξιοποίηση, ώριμα και «καθαρά» από νομικές ή άλλες εμπλοκές και βάρη.
Η διαφορά είναι ότι τα ακίνητα αυτά θα περιλαμβάνονται σε πολλά μεγάλα «πακέτα» ακινήτων του Δημοσίου, που θα βγαίνουν σταδιακά σε ηλεκτρονική δημοπρασία. Και αντί για πώληση των assets «ένα προς ένα», η νέα στρατηγική πώλησης θα στοχεύει σε μεγάλους στρατηγικούς επενδυτές και όχι σε μεμονωμένες προσφορές για μικρές επενδύσεις από τοπικούς «παίκτες» που, συνήθως, δεν οδηγούν σε αποτέλεσμα.

Το μοντέλο πώλησης θυμίζει εκείνο που λειτούργησε για αεροδρόμια και λιμάνια: ακίνητα υψηλής εμπορικής αξίας θα βγαίνουν «πακέτο» στη δημοπρασία μαζί με λιγότερο ελκυστικά περιουσιακά στοιχεία, διασφαλίζοντας την πώληση και καλύτερη αξιοποίησή τους στο σύνολό τους.
Το όφελος αναμένεται να είναι πολλαπλό και πολλαπλασιαστικό: μεγαλύτερα έσοδα για το Δημόσιο, επενδύσεις με ευρύτερο σχέδιο από ιδιώτες, ευρύτερος αντίκτυπος και τόνωση της οικονομίας και των τοπικών κοινωνιών, βάζοντας χιλιάδες στρέμματα στον «χάρτη» των επενδύσεων.

Mega Project 36.000 ακινήτων

Πυλώνας αυτής της νέας στρατηγικής είναι ένα φιλόδοξο έργο που υλοποιείται από κοινού από το Υπερταμείο (Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας – ΕΕΣΥΠ) και τη θυγατρική του, ΕΤΑΔ Α.Ε. Το έργο αυτό, το οποίο εντάσσεται στο γενικότερο «restart» της ΕΤΑΔ υπό τη νέα της CEO Ηρώ Χατζηγεωργίου και σε στενή συνεργασία με τη διοίκηση του Υπερταμείου υπό τον CEO Γιάννη Παπαχρήστου, αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες πρωτοβουλίες χαρτογράφησης και διαχείρισης ακινήτων στην Ελλάδα.

Στόχος του είναι η καταγραφή, κατηγοριοποίηση, εκτίμηση και ωρίμανση έως και 36.000 ακινήτων συνολικά, που θα βγαίνουν κατά κύματα σε δημοπρασία. Για το πρώτο «πακέτο» έχουν επιλεγεί 1.000 ακίνητα και έχουν κινητοποιηθεί, μέσω διεθνούς διαγωνιστικής διαδικασίας, εννέα εταιρικά σχήματα (ενώσεις εταιρειών και μεμονωμένες εταιρείες). Τα σχήματα αυτά συμμετέχουν σε διαδοχικούς εσωτερικούς διαγωνισμούς (call-offs) υπό την επίβλεψη εξειδικευμένου Γραφείου Διαχείρισης του Εργου. Αυτά τα πρώτα 1.000 ακίνητα αφορούν κυρίως οικόπεδα και εκτάσεις στις περιοχές της Αττικής, της Κρήτης, αλλά και της Θράκης. Εξ αυτών, περίπου 200 θεωρούνται ως τα πλέον άμεσα αξιοποιήσιμα και ελκυστικά.

Αναζήτηση και επιλογή με AI

Για να εκτιμήσουν ταχύτερα οι επενδυτές την κατάσταση των ακινήτων στο κάθε «πακέτο» που θα βγαίνει, το έργο υποστηρίζεται από μια σύγχρονη ψηφιακή πλατφόρμα διαχείρισης ακινήτων και ένα εξειδικευμένο εργαλείο Τεχνητής Νοημοσύνης (AI Tool) που αναπτύχθηκε ειδικά για αυτό τον σκοπό.

Μέχρι τώρα, περίπου 7.500 εγγραφές ακινήτων έχουν μεταφερθεί στο σύστημα, ενσωματώνοντας τις πληροφορίες από το ψηφιακό αρχείο της ΕΤΑΔ και το Σύστημα Γεωγραφικού Εντοπισμού. Το AI Tool έχει ήδη πραγματοποιήσει μια πρώτη ταξινόμηση περίπου 4.700 εγγραφών βάσει της διαθέσιμης πληροφορίας, για να επιλεγούν τα πλέον «ώριμα» και «καθαρά», επιταχύνοντας τη διαδικασία και δίνοντας αναπτυξιακή ώθηση σε τοπικό επίπεδο και σε ολόκληρη τη χώρα.

Τα οφέλη από αυτή τη νέα προσέγγιση αναμένονται να είναι πολλαπλά:

1/ Αυξημένα έσοδα με μεγιστοποίηση των εσόδων για το Δημόσιο.

2/ Στρατηγικές επενδύσεις και προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων για έργα με ευρύτερο σχεδιασμό.

3/ Ενίσχυση της τοπικής οικονομίας, αλλά και συνολικά της εθνικής.

4/ Επιτάχυνση διαδικασιών, απλοποίηση και ταχύτητα στην αξιοποίηση.

Εμβληματικά ακίνητα

Παράλληλα, και πέραν του mega project των 36.000 ακινήτων, η ΕΤΑΔ προχωρά σε προσέλκυση επενδυτικού ενδιαφέροντος για εξαιρετικά ακίνητα όπως ενδεικτικά:

■ Μαρίνα Ζέας: Τον Φεβρουάριο του 2025 ολοκληρώθηκε η συμφωνία πώλησης του 25% που κατείχε η ΕΤΑΔ στη Μαρίνα Ζέας Α.Ε. προς την πλειοψηφούσα D Marinas Hellas (συμφερόντων CVC), με τίμημα περίπου 10 εκατ. ευρώ και σημαντική αύξηση κατά 40% του ετήσιου μισθώματος που καταβάλλει η Μαρίνα Ζέας Α.Ε. στην ΕΤΑΔ.

■ Ακτή Βουλιαγμένης: Στις 15 Μαΐου ολοκληρώνεται η α’ φάση του ανοικτού διαγωνισμού για την ανάπλαση και μετατροπή της δημοφιλούς παραλίας σε προορισμό διεθνών προδιαγραφών. Η Ακτή υποδέχθηκε 420.000 επισκέπτες το 2024, με ημερήσια δυνατότητα φιλοξενίας 8.000 ατόμων.

■ Κτίριο Ασάνη (Κέρκυρα): Εως 20 Μαΐου «τρέχει» η πρόσκληση προς επενδυτές για την ανάδειξη του ιστορικού κτιρίου που βρίσκεται στην Παλαιά Πόλη της Κέρκυρας (Μνημείο UNESCO), δίπλα στο Δημαρχείο. Το κτίριο είναι ενετικής αρχιτεκτονικής αλλά χρήζει άμεσης παρέμβασης.

■ Ξενία Ουρανούπολης: Παραθαλάσσιο ακίνητο 27,5 στρεμμάτων στην είσοδο του Αγίου Ορους (Μνημείο UNESCO). Περιλαμβάνει ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις (82 δωμάτια, 16 bungalows), πισίνα κ.ά. Προσφέρεται για ανάπτυξη ξενοδοχείου 4 αστέρων, εστιάζοντας στον θρησκευτικό και πολιτιστικό τουρισμό. Η διαδικασία «τρέχει» έως 6 Ιουνίου.

Από την άλλη, η ΕΤΑΔ διατηρεί και ενισχύει τον ρόλο της ως διαχειριστής (operator) σημαντικών επιχειρηματικών μονάδων πολιτιστικού και τουριστικού ενδιαφέροντος. Αυτές οι μονάδες δεν προορίζονται για παραχώρηση, αλλά θα συνεχίσουν να λειτουργούν και να αναβαθμίζονται υπό την ευθύνη της ΕΤΑΔ, όπως:

■ Αχίλλειο – Ανάκτορο στην Κέρκυρα

■ Σπήλαιο Διρού

■ Χιονοδρομικό Κέντρο Παρνασσού

Επίσης, συνεχίζονται οι μελέτες για την αποκατάσταση του Κυβερνείου (Παλατάκι) στη Θεσσαλονίκη σε συνεργασία με τη Βουλή των Ελλήνων και το Υπερταμείο. Αλλες μονάδες υπό τη διαχείριση της ΕΤΑΔ είναι το Μπούρτζι στο Ναύπλιο και το Χιονοδρομικό Κέντρο Βόρας.
Επιπλέον, προβλέπεται αξιοποίηση από το Δημόσιο ακινήτων που ανήκουν στην ΕΤΑΔ ή άλλους φορείς (π.χ. υπουργείο Αμυνας, Αγροτικής Ανάπτυξης κ.λπ.), με σκοπό την κοινωνική αντιπαροχή και στόχο την αύξηση της προσφοράς στην αγορά κατοικίας.