Μετά την πρωτοφανή αντιπαράθεση-πολιτική σύγκρουση πριν λίγες ημέρες στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την κατάσταση του κράτους δικαίου στην Πολωνία και την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της χώρας να κρίνει πως το πολωνικό δίκαιο υπερέχει του ευρωπαϊκού, ήρθε σήμερα η απόφαση της Ολομέλειας, η οποία σε ψήφισμα της θεωρεί πως το Συνταγματικό Δικαστήριο της Πολωνίας στερείται νομιμότητας και ανεξαρτησίας και είναι αναρμόδιο να ερμηνεύσει το σύνταγμα της χώρας.
Η άποψη αυτή ενδυναμώνει την επιχειρηματολογία της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον Ντερ Λαίεν αλλά και πολλών μελών του Κοινοβουλίου που θεωρούν την απόφαση «ως μια επίθεση κατά της ευρωπαϊκής κοινότητας αξιών και νόμων στο σύνολό της», δηλώνοντας παράλληλα ότι το Δικαστήριο έχει μετατραπεί «σε εργαλείο νομιμοποίησης των παράνομων δραστηριοτήτων των αρχών». Κατηγορείται παράλληλα ο Πολωνός πρωθυπουργός ότι «εκμεταλλεύτηκε περαιτέρω το δικαστικό σώμα ως εργαλείο για την επίτευξη της πολιτικής του ατζέντας» δηλώνοντας μάλιστα ότι η Πολωνία εξακολουθεί να δεσμεύεται οικειοθελώς από τις Συνθήκες και τη νομολογία του Δικαστηρίου της ΕΕ.
Για την αποκατάσταση του κράτους δικαίου, χωρίς να ζημιωθούν οι πολίτες κρίνεται αναγκαίο να μην χορηγούνται ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις σε κυβερνήσεις που υπονομεύουν κατάφωρα, σκόπιμα και συστηματικά τις αξίες της ΕΕ.
Οι δράσεις που μπορούν να αναπτυχθούν ενάντια σε αυτήν την λογική είναι οι διαδικασίες επί παραβάσει ζητώντας τη λήψη προσωρινών μέτρων από το Δικαστήριο της ΕΕ, η ενεργοποίηση του μηχανισμού αιρεσιμότητας του κράτους δικαίου, η μη έγκριση του σχέδιου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Πολωνίας, ο σαφής κίνδυνος παραβίασης του κράτους δικαίου από την Πολωνία σύμφωνα με το άρθρο 7 της Συνθήκης και διακόπτοντας ή αναστέλλοντας πληρωμές, δεδομένου του κινδύνου σοβαρών ελλείψεων στα συστήματα ελέγχου
Οι ενέργειες αυτές δεν αποσκοπούν στην τιμωρία του λαού της Πολωνίας, αλλά στην αποκατάσταση του κράτους δικαίου υπό το πρίσμα της συνεχιζόμενης επιδείνωσης της κατάστασης, και καλούν την Επιτροπή να δημιουργήσει μηχανισμούς που θα επιτρέπουν οι ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις να αποδίδονται άμεσα στους δικαιούχους.
Το Κοινοβούλιο άλλωστε έχει συγχαρεί τους δεκάδες χιλιάδες ειρηνικούς διαδηλωτές στην Πολωνία, οι οποίοι βγήκαν στους δρόμους προκειμένου να διαμαρτυρηθούν για την απόφαση του Δικαστηρίου, καθώς και να εκφράσουν την επιθυμία τους για μια ισχυρή, δημοκρατική Πολωνία στο επίκεντρο του ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Εκφράζει επίσης για ακόμη μια φορά την στήριξή τους στους Πολωνούς δικαστές οι οποίοι εξακολουθούν να εφαρμόζουν την υπεροχή του ευρωπαϊκού δικαίου και να παραπέμπουν υποθέσεις στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο παρά το γεγονός ότι διακινδυνεύουν τη σταδιοδρομία τους.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με δημοσκοπήσεις που διεξήχθησαν στην Πολωνία τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο του 2021, μόνο το 5% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι θα ήθελαν να αποχωρήσει η Πολωνία από την ΕΕ. Το 90% αξιολόγησε θετικά τη συμμετοχή της Πολωνίας στην ΕΕ ενώ το 95%, ποσοστό υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, πιστεύει ότι η στήριξη της ΕΕ είχε θετικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη της πόλης ή της περιφέρειάς τους.
