Ελληνικές τράπεζες: Εμμεσο και μικρό το πλήγμα από τους δασμούς Τραμπ (γράφημα)

27 Απριλίου, 2025
12:15 μμ
ΠΟΛΙΤΕΙΑ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Εμμεσα και όχι άμεσα αναμένεται να πληγούν τελικά τα πιστωτικά ιδρύματα της Ευρώπης στη λαίλαπα των δασμών Τραμπ. Οσο περισσότερη είναι η έκθεση της κάθε ευρωπαϊκής οικονομίας σε εξαγωγές προς τις ΗΠΑ τόσο μεγαλύτερο χαρακτηρίζεται και το δυνητικό πρόβλημα των τραπεζών. Οι υπολογισμοί σε αυτήν τη φάση δεν αποτελούν εύκολη υπόθεση, μια και οι αγορές εμφανίζονται σοκαρισμένες από τα πρωτόγνωρα μέτρα που εφαρμόζονται στο διεθνές εμπόριο.

Οι διεθνείς οίκοι

Ως λιγότερο εκτεθειμένες, πάντως, θεωρεί τις ελληνικές τράπεζες ο διεθνής οίκος Jefferies απέναντι στους αμερικανικούς δασμούς. Μάλιστα, σε μια δεύτερη έκθεσή του, ο οίκος θεωρεί επενδυτικά πλέον τις ελληνικές τράπεζες μαζί με κάποιες ισπανικές και γαλλικές από τις κορυφαίες επιλογές.

Η διοίκηση Τραμπ, αναφέρει ο χρηματοοικονομικός οίκος, παρουσίασε μια σειρά αμοιβαίων δασμών σε εισαγόμενα αγαθά. Παρόλο που δεν στοχοποιούνται άμεσα, οι τράπεζες θα μπορούσαν να υποστούν δευτερογενείς επιπτώσεις μέσω της χαμηλότερης ανάπτυξης του ΑΕΠ και των αρνητικών επιπτώσεων στην πιστοληπτική ικανότητα των τομέων που χρηματοδοτούν.

Οι μεγαλύτεροι εξαγωγείς της Ευρωζώνης προς τις ΗΠΑ το 2024, σε απόλυτους όρους, ήταν η Γερμανία (161 δισ. ευρώ), η Ιρλανδία (72 δισ. ευρώ), η Ιταλία (64 δισ. ευρώ) και η Γαλλία (47 δισ. ευρώ). Οι ευρωπαϊκές χώρες με τη μεγαλύτερη έκθεση του ΑΕΠ στο εμπόριο με τις ΗΠΑ είναι η Ιρλανδία (13,5% ως ποσοστό του ΑΕΠ), το Βέλγιο (5,4%), η Ολλανδία (3,8%), η Γερμανία (3,7%) και η Ιταλία (3,0%). Η Πορτογαλία, η Γαλλία, η Ισπανία και η Ελλάδα είναι οι λιγότερο εκτεθειμένες (με εξαγωγές που δεν ξεπερνούν το 2% προς τις ΗΠΑ).

Οι περισσότερες εισαγωγές των ΗΠΑ αφορούν αυτοκίνητα, μηχανήματα, ενέργεια και καταναλωτικά αγαθά, με την πλειονότητα ωστόσο να ανήκει στον μεταποιητικό τομέα.

Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας την πιο πλήρη άποψη φαίνεται να έχουν οι ελληνικές τράπεζες, οι οποίες έχουν προσδιορίσει τις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ σε περίπου 2,4 δισ. ευρώ που αφορούν πλαστικά καλωδίων, προϊόντα διύλισης και τρόφιμα.

Τα δάνεια γι’ αυτές τις εξαγωγές υπολογίζονται σε περίπου 30%, δηλαδή περίπου 600 εκατ. ευρώ, για τα οποία οι τράπεζες κατηγορηματικά αναφέρουν ότι δεν πρόκειται να μετατραπούν σε NPEs, καθώς οι εξαγωγές στην Αμερική αποτελούν πολύ μικρό κομμάτι των δραστηριοτήτων των εταιρειών.

Ωστόσο, ο προβληματισμός που υπάρχει είναι με ποιον τρόπο θα λειτουργήσουν τα πράγματα στην Ευρώπη σε δεύτερο χρόνο. Για παράδειγμα, αν η Κίνα, χάνοντας αγορές από τις ΗΠΑ, θα κινηθεί επιθετικότερα προς την Ευρώπη ή αν τελικώς η Ευρώπη θα λάβει αποφάσεις αντιποίνων προς τις ΗΠΑ ή όχι.

Ο γρίφος

Σημαντική εξέλιξη για τις τράπεζες στην Ευρώπη αλλά και για τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα είναι τι τελικώς θα αποφασίσει η ΕΚΤ σε ό,τι αφορά την περαιτέρω υποχώρηση των επιτοκίων. Θα πάρει μια τέτοια απόφαση η ΕΚΤ στην παρούσα φάση ή θα κρατήσει στάση αναμονής; Οι πιθανότητες στις 16 Απριλίου η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να πραγματοποιήσει νέα μείωση επιτοκίων είναι μοιρασμένες.

Ποια είναι τα δεδομένα:

Από τον Ιούνιο του 2024 μέχρι τον Μάρτιο του 2025 η ΕΚΤ προχώρησε σε έξι μειώσεις των επιτοκίων πολιτικής κατά 25 μονάδες βάσης κάθε φορά, καθώς ενισχύθηκε η πεποίθηση ότι ο πληθωρισμός συγκλίνει σταθερά προς τον στόχο του 2% εντός του 2025. Μέχρι το τέλος Μαρτίου του 2025, το επιτόκιο της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων είχε μειωθεί συνολικά κατά 150 μονάδες βάσης από 4% τον Σεπτέμβριο του 2023, φτάνοντας στο 2,5%. Όπως αναφέρεται στην έκθεση διοικητή της ΤτΕ για το 2024, ως αποτέλεσμα οι συνθήκες χρηματοδότησης γίνονται σταδιακά πιο χαλαρές, καθώς οι μειώσεις των επιτοκίων έχουν αρχίσει να μειώνουν το κόστος δανεισμού για επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Ωστόσο, συνολικά, οι νομισματικές συνθήκες παραμένουν περιοριστικές, ενώ το κόστος εξυπηρέτησης των υφιστάμενων δανείων εξακολουθεί να είναι αυξημένο, αντανακλώντας τις επιπτώσεις των προηγούμενων αυξήσεων επιτοκίων.

Στην παρούσα φάση η ΕΚΤ έχει να σταθμίσει συνολικά τις επιπτώσεις που ενδέχεται να έχουν στον πληθωρισμό οι αποφάσεις Τραμπ. Πρέπει, ωστόσο, να λάβει υπόψη της και την περίπου δεδομένη νέα μείωση που θα αποφασίσει η Fed παρά τις πληθωριστικές πιέσεις που μοιραία θα δημιουργήσουν οι δασμοί.
Κύκλοι της αγοράς βλέπουν στάση αναμονής από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Τα επιτόκια όμως έχουν ήδη αποκλιμακωθεί. Αν, ωστόσο, ασκηθούν πιέσεις στην ευρωπαϊκή οικονομία σε βάθος χρόνου, τότε κανένας δεν μπορεί να αποκλείσει περιορισμό του εισοδήματος των νοικοκυριών και πτώση των εσόδων των επιχειρήσεων.