Του Αχιλλέα Ροδίτη
Η αργία του Αγίου Ανδρέα βρήκε κατοίκους και επαγγελματίες στις Ιτιές, να διώχνουν νερά από σπίτια και μαγαζιά και να μετρούν καταστροφές σε εμπορεύματα και πανάκριβα μηχανήματα που αχρηστεύτηκαν. Η «Πολιτεία» επισκέφθηκε την περιοχή περίπου έναν μήνα μετά. Αφού η περιοχή κηρύχθηκε σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.
Σκοπός μας ήταν να καταγράψουμε αν άλλαξε κάτι. Αν η διαδικασία αποζημιώσεων εξελίσσεται, αν οι επαγγελματίες ξαναστάθηκαν στα πόδια τους ή όχι. Δυστυχώς, το αποτέλεσμα του ρεπορτάζ δεν είναι ανακουφιστικό. Αντιθέτως! Όσοι έπαθαν μικρή ζημιά και μπόρεσαν να την πληρώσουν απ’ την τσέπη τους, συνεχίζουν να εργάζονται.
Όσοι υπέστησαν μεγαλύτερη καταστροφή και είχαν χρήματα να την καλύψουν, άρχισαν να το κάνουν μαζεύοντας τα τιμολόγια που θα παραδώσουν αρμοδίως για να πάρουν τα χρήματα τους… όποτε συμβεί αυτό στο πλαίσιο των αποζημιώσεων. Αλλά όσοι δεν είχαν χρήματα για να πράξουν το ίδιο, απλά έκλεισαν! Και ορισμένοι επαγγελματίες εξ αυτών, μάλιστα, βρίσκονται ήδη στη σκέψη να αλλάξουν δουλειά, έστω κι αν ακόμα δεν ξέρουν τι να κάνουν και απλώς κοιτάζουν αμίλητοι την καταστροφή στους κόπους και τα όνειρα τους, που προκάλεσε μια πλημμύρα η οποία έμελλε να τους αλλάξει μια για πάντα τη ζωή. Όχι… μόνη της, βέβαια, η πλημμύρα, αλλά ο συνδυασμός αυτής και των διαδικασιών που προβλέπονται για την αποζημίωση των ζημιών.
Αλλά ας δούμε μία προς μία τις περιπτώσεις που κατέγραψε η «Πολιτεία» στο επιτόπιο ρεπορτάζ:
ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΚΡΥΔΑΚΗΣ, Ο ΦΟΥΡΝΑΡΗΣ
Ίσως είναι η δυσκολότερη περίπτωση σ’ όλη την περιοχή. Ο 28χρονος Κώστας Μακρυδάκης έκτισε με κόπο και πολλή δουλειά το αρτοποιείο του. Είχε κερδίσει πελατεία κι από πολλά άλλα σημεία της Πάτρας. Αλλά η πλημμύρα κατέστρεψε τα πάντα. Ο φακός της «Πολιτείας» εξασφάλισε εικόνες από τον διαλυμένο φούρνο, τις κουζίνες και τα μηχανήματα. Ακόμη και τα αμέτρητα στουπιά που πετάχτηκαν κάτω για να απορροφήσουν τα νερά. Ένα από αυτά στύβει μπροστά στον φακό συνεργάτης του φούρναρη και διαπιστώνουμε ότι ακόμα… βγάζει νερό! Ο αρτοποιός σε κατάσταση απόγνωσης μας μιλά για ολοκληρωτική καταστροφή, άνω των 40.000 με 50.000 €. Και το ερώτημα είναι… «πώς θα ξαναφτιάξει το φούρνο του εφόσον πρέπει ο ίδιος να πληρώσει τις ζημιές και μετά να περιμένει να εισπράξει όσα ξόδεψε». Όταν και εφόσον εγκριθεί ο φάκελος του. «Το θέμα είναι ότι δεν έχω τα χρήματα να ξεκινήσω τις επισκευές ή να αγοράσω νέα μηχανήματα, όπου δεν μπορεί να γίνει επισκευή. Αν λοιπόν δεν έχω τα λεφτά να αποκαταστήσω τις ζημιές, πώς θα ξαναδουλέψω;», δηλώνει. Και η κατάληξη στο αδιέξοδο του; Είναι ότι απλά θα κλείσει τον φούρνο! «Θα πουλήσω τα μηχανήματα για παλιοσίδερα και θα κλείσω οριστικά το μαγαζί. Δεν ξέρω τι δουλειά θα κάνω. Ευτυχώς που δεν έχω ακόμα οικογένεια…», λέει και μας συγκλονίζει.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΙΔΕΡΗΣ, ΤΟ ΜΙΝΙ ΜΑΡΚΕΤ
Ο Γιώργος Σιδέρης έχει το μίνι μάρκετ παραδίπλα απ’ τον φούρνο. Ένα ολόκληρο αγροτικό αυτοκίνητο δεν… έφτασε για να απομακρύνει το αχρηστευμένο εμπόρευμα από την πλημμύρα. Χρειάστηκε να πληρώσει για να φέρει και να χρησιμοποιήσει κάδο απόρριψης μπαζών! «Η ζημιά μου έφτασε γύρω στα 7 με 8 χιλιάρικα», μας λέει. Και στο ερώτημα «τι ενημέρωση έχει για αποζημίωση του» απαντά: «Μου είπαν να βγάλω φωτογραφίες, να σημειώσω πάνω κάθε εμπόρευμα που καταστράφηκε, να μαζέψω τιμολόγια συν τιμολόγια ενός έτους πίσω, για να κάνουν τη σύγκριση και να καταλήξουν πόσα θα αποζημιωθώ…». Χαριτολογώντας συμπληρώνει: «Κουράστηκα και που το σκέφτομαι…». Άραγε όμως, τι πρέπει να κάνει όταν ο μάστορας του ζητά 30 € για να του φτιάξει το ψυγείο ή 90 € αν θέλει τιμολόγιο; Συνεπώς τι αναγκάζεται να κάνει στην πράξη; Απλά να ξεγράψει απ’ το μυαλό του μεγάλο μέρος της ζημιάς που υπέστη και να καταγράψει μέρος αυτής ζώντας με την ελπίδα ότι… ίσως κάποτε αποζημιωθεί…
ΧΡΗΣΤΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, ΜΕ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ
Ο Χρήστος Οικονόμου και ο γιος του μιλούν στην «Πολιτεία» και για τη δική τους ζημιά… άνω των 40.000 €. Είχαν αγοράσει μηχάνημα δοσολογίας χρωμάτων βιομηχανικού τύπου, το κόστος του οποίου αγγίζει τις 25.000 €, αλλά καταστράφηκε ολοσχερώς. Χώρια τους τέσσερις αναδευτήρες που κι αυτοί διαλύθηκαν από την πλημμύρα. Και πολύ μεγάλο μέρος του εμπορεύματος τους. Σε ένα κατάστημα μάλιστα που το πάτωμα του υψώνεται πάνω από 45 εκατοστά από τον δρόμο, παρ’ όλα αυτά τα νερά εισέβαλαν ορμητικά και σε μεγάλο ύψος στην επιχείρηση! Και για αυτόν τον επαγγελματία η διαδικασία αποζημίωσης είναι ίδια. Τιμολόγια, φάκελος, έγκριση από το υπουργείο κ.ο.κ.. Στο μεταξύ, είτε περιμένεις, είτε πληρώνεις απ’ την τσέπη σου!
ΑΝΤΩΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Η ΚΑΒΑ
Η κάβα του Αντώνη Οικονόμου θα μπορούσε από ψηλά να μοιάζει με… νησί αφού τα νερά έμπαιναν από την κάτω πλευρά (από τη θάλασσα) και από την πάνω πλευρά (από τον δρόμο). «Τα νερά έσπασαν τη τζαμαρία, παρέσυραν ένα βαρύ βαρέλι που το παρέσυραν στο εσωτερικό του μαγαζιού και η στάθμη έφτασε μέχρι το δεύτερο ράφι συμπαρασύροντας τα μπουκάλια με τα ποτά. Τα οποία έτρεχα να μαζεύω στο δρόμο που ήταν ποτάμι…», λέει ο ίδιος. Η οικονομική του ζημιά ανέρχεται περίπου στις 20.000 €! Και για αυτόν η επόμενη μέρα ήταν δύσκολη. Αλλά απ’ την τσέπη του πλήρωσε για την τζαμαρία, για το χαλασμένο ψυγείο και για την αποκατάσταση του μαγαζιού και του εμπορεύματος…
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΓΡΑΨΑ, ΤΟ ΜΑΓΕΙΡΕΙΟ
Η κυρία Κατερίνα Γράψα διατηρεί το Μαγειρείο της περιοχής. Αποκατέστησε κι εκείνη με ιδία έξοδα τις ζημιές (ψυγείο, κουζίνα κ.λπ.) ενώ μάλιστα έχει ακόμα σαν απλωμένα μπουγάδα τα τιμολόγια της επιχείρησης της περιμένοντας να στεγνώσουν και να τα χρησιμοποιήσει μην τυχόν και κάποια στιγμή αξιωθεί να πάρει κάποια αποζημίωση. Δεν είναι αισιόδοξη όμως. Γιατί, όπως λέει, «ήρθαν μόνο τη μέρα της πλημμύρας και μετά δεν ξανάρθε κανείς. Τι σημαίνει ‘έκτακτη ανάγκη’; Δε σημαίνει άμεσες αποζημιώσεις και έργα για να μην πάθουμε ξανά τα ίδια; Βλέπετε εσείς τίποτα από τα δύο;», τονίζει.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΤΣΑΚΩΝΑ: «ΥΠΟΓΕΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΣ ΔΕΝ ΑΠΟΖΗΜΙΩΝΟΝΤΑΙ»
Η Αλεξάνδρα Τσάκωνα μας ενημερώνει για ό,τι της απάντησαν στο δήμο για ζημιές που υπέστη στο υπόγειο και την αποθήκη του σπιτιού της. Ότι… δεν προβλέπεται αποζημίωση για τέτοιους χώρους. «Δηλαδή πού περίμεναν να μπουν πρώτα τα νερά;» αναρωτιέται. Και ομολογουμένως είναι άξιο απορίας αν τελικώς ισχύει ή όχι κάτι τέτοιο. «Στην αποθήκη στο υπόγειο είχα μηχανήματα της δουλειάς, υπολογιστές και άλλα που καταστράφηκαν. Ποιος θα μου τα πληρώσει αυτά» ρωτά ξανά. Και πράγματι, υπεύθυνος και παρακείμενης επιχείρηση που πλημμύρισε το υπόγειο της, έλαβε την ίδια απάντηση. Ότι υπόγεια δεν αποζημιώνονται!
ΘΑΝΑΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΣ: «ΔΕΝ ΔΟΥΛΕΨΑΝ ΤΑ ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΑ»
Στο μεταξύ, ο μόνιμος κάτοικος Θανάσης Οικονομόπουλος μας δείχνει το ένα από τα τρία αντλιοστάσια της παραλίας, που, όπως λέει, δεν δούλεψαν ώστε να περιοριστεί το πλημμυρικό φαινόμενο. Εξηγεί ότι υπάρχουν εκεί από 20 και πλέον χρόνια. Τη μέρα της πλημμύρας όμως δεν μπόρεσαν να τραβήξουν τα νερά. Τις προηγούμενες μέρες εμφανίστηκαν συνεργεία του δήμου και τα έθεσαν ξανά σε λειτουργία. Το ερώτημα του κατοίκου όμως αφορά στο γιατί δεν ξεκινούν κάποια άμεσα έργα προφύλαξης για επόμενη νεροποντή, μια και ο χειμώνας είναι ακόμα μπροστά μας. Λέει επίσης ότι είχαν τοποθετηθεί τσιμεντένια στηθαία που «έκοβαν» το κύμα, όμως με τα χρόνια ανετράπησαν. Αλλά θα μπορούσαν να τοποθετηθούν εκ νέου ώστε να προστατευτούν σπίτια και επιχειρήσεις.
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΜΠΟΝΑΝΟΣ: «ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΟ ΤΑΧΥΤΕΡΟ ΔΥΝΑΤΟΝ»
Από την πλευρά του, ο Αντιπεριφερειάρχης Αχαΐας, Χαράλαμπος Μπονάνος, υποστηρίζει ότι γίνεται ότι ταχύτερο είναι δυνατόν στο πλαίσιο του νέου νόμου κρατικής αρωγής. Εξηγεί ότι παλαιότερα θα απαιτούνταν τρία χρόνια για αποζημιώσεις αλλά τώρα ο κύκλος θα έχει ολοκληρωθεί εντός ενός έτους. Γι’ αυτό και συστήνει υπομονή ξεκαθαρίζοντας πως οι επαγγελματίες πρέπει να συγκεντρώσουν το απαιτούμενο υλικό, ώστε να χαρτογραφηθεί η χαρακτηρισμένη ως εκτάκτου ανάγκης ζώνη, να σταλεί στον ΔΑΕΦΚ για αξιολόγηση και με δική του επιστολή να ζητηθεί η εκκίνηση των διαδικασιών αποζημιώσεων. «Προσπαθούμε να κάνουμε όσο γίνεται πιο γρήγορα αλλά δεν μπορούμε να υπερβούμε τον νόμο», τονίζει ο κ. Μπονάνος.
