Επιστήμονες στη Βρετανία ανέπτυξαν έναν νέο τρόπο ανίχνευσης των φαρμάκων στο αίμα, εξετάζοντας τον ιδρώτα που εκκρίνεται από τα δακτυλικά αποτυπώματα, προσφέροντας μια πιο γρήγορη, άνετη και βολική εναλλακτική λύση στην αιμοληψία.
Όπως αναφέρουν οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Σάρεϊ στη Βρετανία, σύντομα, οι γιατροί θα μπορούν να ελέγξουν εάν ένας ασθενής με φυματίωση λαμβάνει τη φαρμακευτική του αγωγή, εξετάζοντας τον ιδρώτα από τα δακτυλικά του αποτυπώματα. Η μέθοδός τους ανίχνευσε την ύπαρξη και την ποσότητα του φαρμάκου με ακρίβεια 96%.
Το 2022 καταγράφηκαν 1,3 εκατομμύρια θάνατοι από φυματίωση, με τη νόσο να παραμένει η δεύτερη αιτία θανάτου στον κόσμο από μολυσματικό παράγοντα. Παρόλο που είναι ιάσιμη, «περίπου το 50% των ασθενών δεν ακολουθούν τη μακροχρόνια θεραπεία που απαιτείται». Σε αυτές τις περιπτώσεις, η παρακολούθηση της θεραπείας ενός ασθενούς καθίσταται ζωτικής σημασίας, καθώς οποιαδήποτε απόκλιση μπορεί να αναστείλει την αποτελεσματικότητά του φαρμάκου και να οδηγήσει σε ανθεκτική στα αντιβιοτικά φυματίωση.
Σύμφωνα με τους ερευνητές με επικεφαλής την αναλυτική χημικό Μέλανι Μπέιλι, η μελέτη διερευνά ποιες πληροφορίες μπορούν να αποκτηθούν από την ανάλυση της χημικής σύνθεσης ενός δακτυλικού αποτυπώματος που εντοπίζεται σε μια σκηνή εγκλήματος. Για την πρόσφατη μελέτη τους, οι ερευνητές συγκέντρωσαν δείγματα ιδρώτα από τα δακτυλικά αποτυπώματα δέκα ασθενών με φυματίωση που νοσηλεύθηκαν στο Πανεπιστημιακό Ιατρικό Κέντρο Groningen (UMCG) στις Κάτω Χώρες.
«Ήταν πολύ απλό να συλλέξουμε τα δείγματα ιδρώτα», δήλωσε ο Δρ. Όνο Άκερμαν από το UMCG.
«Ζητήσαμε από τους ασθενείς να πλύνουν τα χέρια τους, να φορέσουν ένα γάντι νιτριλίου για να προκαλέσουν εφίδρωση και στη συνέχεια να πιέσουν τις άκρες των δακτύλων τους πάνω σε ένα τετράγωνο χαρτί» πρόσθεσε.
Οι επιστήμονες ανίχνευσαν τα αντιβιοτικά και τον μεταβολίτη που παράγεται από την κατάποση των φαρμάκων με ακρίβεια 96% και 77% αντίστοιχα. Ήταν σε θέση να εντοπίσουν την παρουσία του φαρμάκου από 1 έως 4 ώρες μετά την κατάποση, ενώ η μεταβολισμένη εκδοχή εμφανίστηκε καλύτερα μετά από έξι ώρες. Έτσι, η καλύτερη στιγμή για τον έλεγχο, σύμφωνα με τα δεδομένα τους, θα ήταν από 1 έως 6 ώρες μετά την κατάποση του φαρμάκου.
«Οι γιατροί πρέπει να ελέγχουν αν οι ασθενείς με φυματίωση παίρνουν τα αντιβιοτικά τους. Είναι πολύ πιο γρήγορο και βολικό να το κάνουμε αυτό χρησιμοποιώντας δακτυλικά αποτυπώματα αντί για αίμα» εξήγησε η Δρ. Κέιτι Λόνγκμαν, συν-συγγραφέας της μελέτης.
Η δειγματοληψία αίματος απαιτεί ειδική εκπαίδευση και χειρισμό, καθώς το αίμα μπορεί να μεταδώσει ασθένειες. Αντίθετα, η συλλογή ιδρώτα από δακτυλικά αποτυπώματα μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς την ανάγκη ειδικών παραμέτρων.
«Αυτό θα μπορούσε να μειώσει την πίεση σε μια υπηρεσία υγείας και να προσφέρει στους ασθενείς μια πιο άνετη λύση», συνέχισε η Δρ. Λόνγκμαν, καθώς «οι εξετάσεις αίματος δεν είναι εφικτές ή επιθυμητές σε πολλές περιπτώσεις. Αυτή η νέα τεχνική θα μπορούσε να είναι πραγματικά χρήσιμη στο μέλλον».
«Μέχρι τώρα, οι εξετάσεις αίματος αποτελούσαν το χρυσό πρότυπο για την ανίχνευση φαρμάκων στον οργανισμό κάποιου. Τώρα μπορούμε να έχουμε αποτελέσματα μέσω του ιδρώτα, τα οποία είναι σχεδόν εξίσου ακριβή με τα δακτυλικά αποτυπώματα κάποιου» δήλωσε η καθηγήτρια Μπέιλι.
Αυτή η μη επεμβατική μέθοδος θα μπορούσε να αξιοποιηθεί για τη βελτίωση της χορήγησης φαρμάκων, αλλά και για την ανάπτυξη τεστ ανίχνευσης παράνομων ουσιών» σύμφωνα με την καθηγήτρια.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «International Journal of Antimicrobial Agents».