Είναι μόνο η επαγγελματική αποκατάσταση κριτήριο επιλογής; Τι πρέπει να ξέρουν όσοι προετοιμάζονται για τις επόμενες Πανελλήνιες;
Του Αχιλλέα Ροδίτη
Κάπου ενδιάμεσα, μεταξύ στρατιωτικών ή αστυνομικών σχολών που εγγυώνται σίγουρη επαγγελματική αποκατάσταση και επιστημών που δεν εγγυώνται το ίδιο, βρίσκεται για εκατοντάδες νέους η επιλογή στη σχολή Αξιωματικών Εμπορικού Ναυτικού.
Καθώς τέτοιου είδους σχολές δεν αντιμετωπίζεται ως είσοδος σε τριτοβάθμιες σπουδές αλλά κατευθείαν ως είσοδος σε ένα επάγγελμα. Αποτελούν επιλογές που όπως και να το κάνουμε είναι κοινωνικές «υπαγορεύσεις» και έχουν ως «μηχανοδηγό» τους την επίδραση των κοινωνικών δομών και την αυξανόμενη ανεργία.
Την προηγούμενη Δευτέρα (19/12) η «Πολιτεία» βρέθηκε στην επίσημη τελετή υποδοχής πρωτοετών σπουδαστών της Α.Ε.Ν. Κεφαλονιάς, όπου συνάντησε δύο Αχαιούς μεταξύ των μελλοντικών Πλοιάρχων. Τον Πατρινό Ανδρέα Βομπίρη αλλά και τον Αιγιώτη Άκη Τσαγκαράκη.
Μιλήσαμε μαζί τους για να αλιεύσουμε τους λόγους που τους οδήγησαν σε αυτήν την επιλογή.
- Ήταν η παραδοσιακή ελληνική «δίψα» για την ναυτιλία;
- Ήταν η πιο εξασφαλισμένη επαγγελματική αποκατάσταση σε σχέση με άλλες σχολές ή οι πολλά υποσχόμενες αμοιβές, που εν καιρώ κρίσης και πενιχρών μεροκάματων φαντάζουν «μάννα εξ ουρανού»;
Ή μήπως ένα κράμα όλων αυτών έγινε ο «τροχονόμος» των ονείρων και των επιθυμιών;
«Η ΑΓΑΠΗ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ‘ΝΑΙ ΤΟ ΚΡΙΤΗΡΙΟ»
«Αν κάτι το επιλέξεις μόνο για τα χρήματα και τη σιγουριά επαγγελματικής αποκατάστασης και δεν το αγαπάς, δεν σου γεμίζει την ψυχή, πολύ γρήγορα θα το εγκαταλείψεις ή μπορεί να παραμείνεις αλλά σίγουρα θα δυστυχήσεις…», εξηγεί ο Δόκιμος Αξιωματικός Εμπορικού Ναυτικού, Ανδρέας Βομπίρης.
Το ψηλόλιγνο παιδί από την Πάτρα που πίσω από την ομορφιά της στολής «κρύβει» ατελείωτες ώρες διαβάσματος, κόπου και υπαγωγής σε ένα ιδιόρρυθμο, αυστηρό και δύσκολο καθημερινό πρόγραμμα. Που όπως μας λέει, δεν μπορεί κάποιος να ακολουθήσει, εάν το επάγγελμα δεν «ξεσηκώνει» τον νου του για να ονειρευτεί… και να είναι έτοιμος να ανταπεξέλθει σε όλες τις δυσκολίες που θα προκύψουν.
«Αν ήταν μόνο η επαγγελματική αποκατάσταση, ήδη θα προβληματιζόμουν για το πώς θα μπορέσω στο παρόν και στο μέλλον να ανταποκριθώ στις σκληρές απαιτήσεις που έχει η Ναυτιλία. Και νομίζω πως με αυτό σαν ‘οδηγό’ θα πρέπει να κάνει την επιλογή του κάθε υποψήφιος πανελλαδικών και όχι με βάση τον βαθμό επαγγελματικής αποκατάστασης. Άλλωστε, αν κάτι σε γεμίζει και το αγαπάς, θα πετύχεις. Αν όχι, τότε η αποτυχία θα είναι δεδομένη…».
Για τον 19χρονο Ανδρέα το όνειρο του αυτό ξεκίνησε στην Α΄ Λυκείου και έγινε «μονόδρομος».
«ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ… ΕΥΚΟΛΗ ΥΠΟΘΕΣΗ»
Και ο Αιγιώτης Άκης Τσαγκαράκης συμφωνεί με τον φίλο και συνάδελφο του. «Σίγουρα σε καθησυχάζουν οι σκέψεις ότι οι αμοιβές είναι καλές και μπορούν να εγγυηθούν μια καλή ζωή. Όπως επίσης και το ότι σχετικά πιο εύκολα μπορείς να βρεις δουλειά. Αλλά αυτά δεν σου χαρίζονται. Το τίμημα για αυτό είναι πολύ μεγάλο».
Άρα, όπως λέει, η επιλογή σχολών στρατού, σωμάτων ασφαλείας ή εμπορικού ναυτικού, «δεν είναι τόσο εύκολη υπόθεση για κανέναν, μόνο και μόνο γιατί προσφέρουν σίγουρη δουλειά και αμοιβή». Τονίζοντας ότι αργά ή γρήγορα θα το συνειδητοποιήσουν όσοι το επιχειρήσουν.
Η ΠΡΑΚΤΙΚΗ
Πολύ σύντομα τα δύο παιδιά θα βρεθούν απ’ τα ασφαλή και ήρεμα θρανία στις γέφυρες πλοίων για την πρώτη τους πρακτική επαφή. Μόλις τον ερχόμενο Ιούνιο. Και λένε: «Με εφόδιο την αγάπη μας για το επάγγελμα θα μπορέσουμε να σταθούμε. Και με την ευχή να έχουμε γαλήνιες θάλασσες»…
ΟΙ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΥΠΟΨΗΙΩΝ ΑΝΑ ΔΕΚΑΕΤΙΑ
Πάντως, αν εξετάσει κανείς τις προτιμήσεις διαχρονικά των υποψηφίων στις Πανελλήνιες εξετάσεις, διαπιστώνει ότι στο διηνεκές η επιλογή διαμορφώνεται ανάλογα με την κατάσταση στον χώρο εργασίας και στην ίδια την κοινωνία.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, οι Πολυτεχνικές σπουδές μονοπωλούσαν το ενδιαφέρον στις δεκαετίες του ’50, του ’60 και του ’70. Το υψηλό εισόδημα και το κύρος για πολιτικούς μηχανικούς, αρχιτέκτονες ή μηχανολόγους-ηλεκτρολόγους κατακτούσαν αμέσως το μυαλό των νέων.
Ακολούθησαν τη δεκαετία του ’80 οι Κοινωνιολογικές σπουδές, που έγιναν «ναυαρχίδα» στην επιλογή υποψηφίων αφού ο άμεσος διορισμός πτυχιούχων στο δημόσιο απογείωσε το ενδιαφέρον. Και συνέβη το ακριβώς αντίστροφο στα μετέπειτα χρόνια.
Το ’90, ο προσανατολισμός στράφηκε προς τα ΜΜΕ μέσω της τότε εκτόξευσης των ιδιωτικών καναλιών επηρεάζοντας θετικά τις σχολές δημοσιογραφίας και οδηγώντας έως και στην ίδρυση ιδιωτικών σχολών που στρατολογούσαν πλήθος πτυχιούχων.
Η στροφή στις στρατιωτικές σχολές και την Ναυτιλία έγινε αισθητή το 2000. Μαζί με τα Παιδαγωγικά τμήματα τα οποία όμως «υποχώρησαν» όταν άρχισε να μειώνεται –μέχρι που εξαλείφθηκε τελείως- ο ρυθμός διορισμός Δασκάλων και Νηπιαγωγών. Έτσι παρέμεινε ως «σταθερά» η επιλογή της «στολής, επιλογή που εντείνεται όσο η κρίση βαθαίνει και η αγορά εργασίας γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη, απρόβλεπτη και αβέβαιη, με τις αποδοχές να μην διασφαλίζουν τα μεγέθη του παρελθόντος.
Η Α.Ε.Ν. ΠΑΤΡΑΣ ΠΟΥ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ…
Για την ιστορία, και με αφορμή το αφιέρωμα στην Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού όπου φοιτούν πολλοί σπουδαστές προερχόμενοι από τη Δυτική Ελλάδα, οφείλουμε να μνημονεύσουμε κάτι πολύ σημαντικό που η Πάτρα γενικώς αγνοεί. Κι όταν λέμε «Πάτρα», εννοούμε την πόλη που στα χρόνια του ’60, ’70 και ‘80 ήταν στενά συνδεδεμένη με την εκπαίδευση Καπετάνιων.
Στα τέλη του 2000, ο τότε αντινομάρχης Παιδείας Γιάννης Ταπεινός ήταν εισηγητής της ίδρυσης σχολής Α.Ε.Ν. στην αχαϊκή πρωτεύουσα. Εξασφαλίστηκε και σχετική απόφαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου, η οποία διαβιβάστηκε στο αρμόδιο Υπουργείο προκειμένου να προχωρήσουν οι διαδικασίες για την ικανοποίηση του αιτήματος.
Μάλιστα είχε αποφασιστεί οι εγκαταστάσεις να φιλοξενηθούν στο συγκρότημα της Κανελλοπούλου και Αυστραλίας (όπου λειτουργεί το ΕΠΑΛ – Ναυτικό Λύκειο). Στη συνέχεια όμως οι Νομαρχίες καταργήθηκαν και το θέμα ξεχάστηκε…
Σχολιάζοντας σήμερα ο πρώην Αντινομάρχης τονίζει ότι:
«Εκείνη η πρόταση ήταν απολύτως τεκμηριωμένη διότι αφενός η Πάτρα αποτελούσε σημείο αναφοράς με βαθιά παράδοση στην εκπαίδευση Αξιωματικών Εμπορικού Ναυτικού, αφετέρου, καμία αντίστοιχη σχολή δεν υπήρχε σε γύρω περιοχές.
Ως εκ τούτου θα εξυπηρετούσε τις ανάγκες νέων, σχεδόν απ’ όλη την Πελοπόννησο. Δυστυχώς, άλλαξαν τα πράγματα και η πρόταση εκείνη έμεινε στα συρτάρια».
Η συγκεκριμένη αναφορά έχει αξία ακριβώς επειδή προσφάτως, μόλις προ ημερών, έγινε γνωστή η πρόθεση ίδρυσης δύο τέτοιων σχολών στην Πελοπόννησο και συγκεκριμένα στην πόλη της Καλαμάτας και στην Νεάπολη. Νοτίως της Πελοποννήσου και οι δύο δηλαδή.
Το βορειότερο μέρος της Πελοποννήσου, αντιθέτως, ειδικά η Πάτρα, δεν συμπεριελήφθη στον σχεδιασμό υπό το σκεπτικό ότι υπάρχουν Ακαδημίες σε σχετικά κοντινές αποστάσεις. Δηλαδή αυτή του Αργοστολίου και η δεύτερη στην Πρέβεζα.
Από την έντυπη έκδοση της Αχαϊκής Πολιτείας:
