Στη «θηριώδη» πιστωτική επέκταση των ελληνικών τραπεζών, η οποία αποδίδεται κυρίως σε δάνεια επιχειρήσεων, έχουν ρίξει τα φώτα τους επενδυτές και επόπτες εκφράζοντας  δύο κυρίως ανησυχίες:

• Αν με το πλήθος των νέων δανείων θα καταστεί εφικτό να διατηρηθούν τα spreads σε υψηλά επίπεδα ώστε να διασφαλιστεί και η κερδοφορία των τραπεζών  και οι μεγάλες διανομές προς  τους μετόχους.
• Αν με τον υψηλό γεωπολιτικό κίνδυνο η τόσο απότομη πιστωτική επέκταση ενδέχεται να δημιουργήσει στο μέλλον νέα κόκκινα δάνεια.

Τι φοβάται ο SSM – Τι φοβούνται οι μέτοχοι

Γιατί όμως η πιστωτική επέκταση που εκφράζει ανάπτυξη μπορεί να δημιουργήσει ανησυχία στην επενδυτική κοινότητα;  Ο βασικός λόγος τον οποίον φαίνεται να ενστερνίζεται και ο SSM από την δική του όμως σκοπιά σχετίζεται με το αν αυτά τα δάνεια υπολογίζουν σωστά το πλήθος των κινδύνων και επομένως σωστά τιμολογούνται.

Οπως αναφέρουν τραπεζικοί παράγοντες,  στην τραπεζική αγορά η ανάπτυξη φέρνει ήδη ένα είδος ανταγωνισμού και μια πίεση στα επιτόκια. Το στοιχείο αυτό σχετίζεται πάντα με την τιμολόγηση των κινδύνων οι οποίοι επειδή εν πολλοίς είναι νέοι κίνδυνοι, κυρίως στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις πρέπει να αποσαφηνιστεί αν υπολογίζονται και τιμολογούνται σωστά.

Αλλωστε εκεί στρέφεται ήδη το ενδιαφέρον του επόπτη δηλαδή του SSM και της Τράπεζας της Ελλάδος σε ότι αφορά τις χορηγήσεις. Υπενθυμίζεται πως στις πρόσφατες συναντήσεις του SSM με τις συστημικές τράπεζες δόθηκε ιδιαίτερο βάρος στα δάνεια με καθυστέρηση 90 ημέρες και λιγότερο από το διάστημα αυτό.  Και βέβαια το δεύτερο σκέλος σχετίζεται με αστάθηιτους παράγοντες που μπορεί να ανακόψουν την αναπτυξιακή διαδικασία στην Ευρώπη και στη χώρα μας δημιουργώντας σε αυτήν την περίπτωση προϋποθέσεις για νέα κόκκινα δάνεια.

Η στεγαστική πίστη

Σε ότι αφορά τα στεγαστικά δάνεια αυτά αντιμετωπίζονται με έναν διαφορετικό τρόπο μιας και η ανάπτυξή τους δεν είναι τόσο μεγάλη. Παρά το πρόγραμμα Σπίτι μου 2 οι εκταμιεύσεις δεν είναι μεγάλες και αυτό διότι αυξάνονται συνεχώς οι τιμές των κατοικιών κάτι που αποτρέπει τους υποψήφιους δανειολήπτες να προχωρήσουν σε αγορά κατοικίας καθώς βρίσκουν τις τιμές εξαιρετικά υψηλές. Μάλιστα οι σχετικοί με την αγορά κατοικίας θεωρούν πως το πρόγραμμα Σπίτι μου 2 αύξησε τους αγοραστές, την αγοραστική ζήτηση και τέλει τις τιμές για σπίτια παλιά και με προβλήματα.

Τι λένε τα στοιχεία

Πρόσφατα η Τράπεζα της Ελλάδος ανακοίνωσε στοιχεία Ιανουρίου βάσει του οποίου η συνολική χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα το Φεβρουάριο στη χώρα μας αυξήθηκε στο 10,5% από 10% τον περασμένο μήνα ενώ η μηνιαία καθαρή ροή συνολικής χρηματοδότησης προς τον ιδιωτικό τομέα ήταν θετική κατά 1409 εκατ. ευρώ έναντι αρνητική τον προηγούμενο μήνα 1671 εκατ. ευρώ.

Η χαρτογράφηση της Barclays

Σε πρόσφατο report της Barclays όπου ο οίκος σκανάρει το τοπίο σε ό,τι αφορά τις χρηματοδοτήσεις διακρίνει τη μεγάλη διαφοροποίηση που υφίσταται μεταξύ της χώρας μας και των υπολοίπων χωρών της Ευρωζώνης. Στην ανάλυση του οίκου επισημαίνεται η ανάπτυξη 1,8% στην Ευρωζώνη τον Φεβρουάριο έναντι 1,6% τον Ιανουάριο, με την Ελλάδα, το Βέλγιο την Ισπανία και την Πορτογαλία να ξεχωρίζουν ενώ σημειώνει την άνοδο των καταθέσεων κατά 3,7% τον Φεβρουάριο ως ανάπτυξη του ρυθμού των καταθέσεων  επισημαίνοντας  και πάλι την ενίσχυση στην χώρα μας. Η τάση υπαγορεύεται από αύξηση των καταθέσεων των μη χρηματοδοτικών επιχειρήσεων, τάση που ασφαλώς σχετίζεται με το κρίσιμο θέμα της χρηματοπιστωτικής επέκτασης (σ.σ. οι εκταμιεύσεις δανείων μετατρέπονται σε καταθέσεις). Σε ό,τι αφορά τον ρυθμό ανάπτυξης των χορηγήσεων το Φεβρουάριο στην Ευρωζώνη αυτός διαμορφώθηκε σε 1,8% σε ετήσια βάση έναντι 1,6% τον Ιανουάριο με το ρυθμό στις μη χρηματοοικονομικές επιχειρήσεις να διαμορφώνεται αντιστοίχως  σε 2,1% έναντι 1,8% τον Ιανουάριο και στα νοικοκυριά στο 1,5% έναντι΄1,3% τον Ιανουάριο. Και όπως σημειώνει το report καταλήγοντας, η μεγαλύτερη ενίσχυση  πάντα σε ετήσια βάση στις μη χρηματοοικονομικές επιχειρήσεις σημειώνεται στη χώρα μας με ρυθμό 11,2%, ακολουθεί η Ολλανδία  με 5,9%, η Ισπανία με 1,9% η Γερμανία με 0,9% και η Γαλλία με 1,5%. Καταλήγοντας το report αναφέρει πως σε ετήσια βάση η χρηματοπιστωτική επέκταση επιταχύνει σε όλες τις χώρες της Ευρωζώνης με τη χώρα μας να καταλαμβάνει την πρώτη θέση.

Τι θέλουν οι επενδυτές- Οι δύο σχολές

Οι επενδυτές θέλουν και θα επιμείνουν για τράπεζες με κέρδη. Ομως και εδώ οι απόψεις διίστανται: -Πως οι τράπεζες θα διαμορφώσουν κέρδη χωρίς τις κλασσικές τους εργασίeς που είναι η πιστωτική επέκταση; Μήπως η επέκταση αυτή  μειώσει τα επιιτοκιακά περιθώρια και έτσι εν τέλει μειωθούν τα κέρδη ή ακόμη χειρότερα η μεγάλη πιστωτική επέκταση οδηγήσει σε νέα κόκκινα δάνεια; Οι δύο αυτές σχολές εκφράζονται και  αφορούν δύο διαφορετικούς τύπους επενδυτών. Οι μακροπρόθεσμοι επενδυτές ασφαλώς στηρίζουν την πιστωτική επέκταση, οι βραχυπρόθεσμοι ενδιαφέρονται μόνον για τα κέρδη απ’ όπου και εάν προέρχονται. Οσο η Ελλάδα βαίνει προς τις αναπτυγμένες αγορές, η ανησυχία αυτή θα ισορροπήσει.

Τι θέλει ο επόπτης και οι τράπεζες

Σε ό, τι αφορά τον επόπτη, αυτός αναγκαστικά θα πιέζει για ποιοτικά  και ελεγμένα από απόψεως κινδύνων δάνεια. Σε ότι αφορά τις τράπεζες αυτές γνωρίζουν πολύ καλά πως δεν υπάρχει επιστροφή στο παρελθόν και ούτε μπορούν να ρισκάρουν κάτι τέτοιο, ωστόσο οι καλές χρονιές λόγω RRF είναι η τρέχουσα και η επόμενη, και σκοπεύουν να εκμεταλλευτούν κατά το μέγιστο αυτές τις χρονιές.