Το 2026 αναμένεται να είναι μια χρονιά όπου η Σελήνη και ο Ήλιος θα μοιραστούν τον πρωταγωνιστικό ρόλο στο ουράνιο σκηνικό, προσφέροντας εντυπωσιακά φαινόμενα και σημαντικά ορόσημα για την εξερεύνηση του Διαστήματος.
Η αυλαία των κοσμικών γεγονότων ανοίγει με τη Σελήνη. Για πρώτη φορά μετά από περισσότερα από 50 χρόνια, αστροναύτες ετοιμάζονται να επιστρέψουν στο σεληνιακό περιβάλλον, ενώ παράλληλα μια «φάλαγγα» ρομποτικών σκαφών θα επιχειρήσει προσεδαφίσεις. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει το νέο, μεγάλων διαστάσεων Blue Moon του Τζεφ Μπέζος. Στις 3 Ιανουαρίου αναμένεται ένα εντυπωσιακό υπερπανσέληνο, ενώ τον Μάιο είναι προγραμματισμένο και ένα αστρονομικό «μπλε φεγγάρι».
Ο Ήλιος, από την πλευρά του, θα κλέψει επίσης την παράσταση με μια δακτυλιοειδή έκλειψη –το λεγόμενο «δαχτυλίδι της φωτιάς»– στον Νότιο Πόλο τον Φεβρουάριο και μια ολική ηλιακή έκλειψη στον Βόρειο Πόλο τον Αύγουστο. Οι επιστήμονες προβλέπουν και περισσότερα σέλαα σε περιοχές όπου συνήθως δεν εμφανίζονται, αν και όχι με την ίδια συχνότητα των τελευταίων ετών.
Ο κομήτης 3I/Atlas, που εισήλθε στο ηλιακό μας σύστημα από άλλο άστρο, παραμένει ορατός μόνο με ισχυρά τηλεσκόπια αυλής, καθώς εξασθενεί σταδιακά μετά το πέρασμά του από τη Γη τον Δεκέμβριο. Τον Μάρτιο θα πλησιάσει τον Δία, προτού εγκαταλείψει οριστικά το ηλιακό μας σύστημα μέσα στην επόμενη δεκαετία. Πρόκειται για τον τρίτο γνωστό διαστρικό επισκέπτη, με τους επιστήμονες να εκτιμούν ότι θα ακολουθήσουν κι άλλοι.
Ο επικεφαλής παρακολούθησης κοντινών αντικειμένων της NASA, Πολ Τσόντας, σημειώνει ότι η τεχνολογική πρόοδος αυξάνει τις πιθανότητες εντοπισμού νέων τέτοιων σωμάτων στο μέλλον.
Επιστροφή στη Σελήνη με ανθρώπινη παρουσία
Η νέα αποστολή της NASA θα μεταφέρει τρεις Αμερικανούς και έναν Καναδό αστροναύτη σε μια ταχεία πτήση γύρω από τη Σελήνη. Το πλήρωμα θα περάσει πίσω από τη λεγόμενη «σκοτεινή πλευρά», πριν επιστρέψει στη Γη ολοκληρώνοντας μια αποστολή 10 ημερών. Αν και δεν προβλέπεται σεληνιακός περίπατος, οι παρατηρήσεις αναμένεται να προσφέρουν πολύτιμα δεδομένα για μελλοντικές προσγειώσεις στο πλαίσιο του προγράμματος Artemis.
Παράλληλα, περισσότερες ρομποτικές αποστολές βρίσκονται στα σκαριά. Η Κίνα, αλλά και αμερικανικές ιδιωτικές εταιρείες, προγραμματίζουν νέες προσεδαφίσεις το 2026. Η Blue Origin του Τζεφ Μπέζος σχεδιάζει δοκιμαστική εκτόξευση του σεληνιακού σκάφους Blue Moon, ύψους 26 ποδιών, μεγαλύτερου από εκείνα της εποχής του Απόλλωνα. Οι Astrobotic Technology και Intuitive Machines επιδιώκουν επίσης νέες αποστολές, ενώ η Firefly Aerospace –η μόνη ιδιωτική εταιρεία με επιτυχημένη προσεδάφιση μέχρι σήμερα– στοχεύει στη σκοτεινή πλευρά της Σελήνης.
Στις 12 Αυγούστου 2026, μια ολική ηλιακή έκλειψη θα ξεκινήσει από την Αρκτική και θα διασχίσει τη Γροιλανδία, την Ισλανδία και την Ισπανία, με διάρκεια ολικότητας δύο λεπτών και 18 δευτερολέπτων. Προηγουμένως, στις 17 Φεβρουαρίου, η Ανταρκτική θα φιλοξενήσει μια δακτυλιοειδή έκλειψη, ορατή κυρίως από ερευνητικούς σταθμούς.
Στο τέλος Φεβρουαρίου, έξι από τους οκτώ πλανήτες του ηλιακού συστήματος θα σχηματίσουν μια εντυπωσιακή «παρέλαση» στον νυχτερινό ουρανό, ενώ τρεις υπερπανσέληνοι θα φωτίσουν το 2026, με την πιο κοντινή να σημειώνεται την παραμονή Χριστουγέννων.
