Ο λόγος για τον οποίο αυτή η συμμετρία είναι περίεργη, είναι επειδή το Βόρειο Ημισφαίριο έχει περισσότερη ξηρά, πόλεις, βιομηχανία και ρύπους – παράγοντες που αυξάνουν την λευκαύγεια, δηλαδή την ικανότητα μιας επιφάνειας να αντανακλά την ηλιακή ακτινοβολία. Αντίθετα, το Νότιο Ημισφαίριο καλύπτεται κυρίως από ωκεανούς, οι οποίοι απορροφούν περισσότερο φως, αναφέρει το LiveScience.

Ωστόσο, νέα δορυφορικά δεδομένα δείχνουν ότι αυτή η συμμετρία αρχίζει να χαλάει. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS), το Βόρειο Ημισφαίριο σκοτεινιάζει ταχύτερα από το Νότιο, απορροφώντας περισσότερο ηλιακό φως. Η μεταβολή αυτή ενδέχεται να επηρεάσει τα καιρικά μοτίβα, τις βροχοπτώσεις και συνολικά το κλίμα του πλανήτη τις επόμενες δεκαετίες.

Η ενεργειακή ισορροπία του πλανήτη

Η μελέτη, υπό τον κλιματολόγο Norman Loeb του Κέντρου Ερευνών Langley της NASA, βασίστηκε σε 24 χρόνια παρατηρήσεων της αποστολής CERES (Clouds and the Earth’s Radiant Energy System). Από το 2000, η CERES καταγράφει πόσο ηλιακό φως απορροφάται ή αντανακλάται από τη Γη, καθώς πόση υπέρυθρη ακτινοβολία επιστρέφει στο διάστημα. Τα στοιχεία αυτά επιτρέπουν στους επιστήμονες να υπολογίσουν την ενεργειακή ισορροπία του πλανήτη – αν δηλαδή η Γη απορροφά περισσότερη ενέργεια απ’ όση εκπέμπει, και πώς αυτό διαφέρει μεταξύ των ημισφαιρίων.

Η ομάδα διαπίστωσε ότι το Βόρειο Ημισφαίριο απορροφά περίπου 0,34 βατ περισσότερη ηλιακή ενέργεια ανά τετραγωνικό μέτρο ανά δεκαετία, σε σχέση με το Νότιο. «Ο αριθμός φαίνεται μικρός, αλλά σε πλανητική κλίμακα είναι τεράστιος», σημείωσε ο Zhanqing Li, κλιματολόγος του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ.

Για να καταλάβουν τι προκαλούσε αυτή την ανισορροπία, οι επιστήμονες εφάρμοσαν μια τεχνική που ονομάζεται Partial Radiative Perturbation (PRP), η οποία διαχωρίζει την επίδραση παραγόντων όπως τα νέφη, τα αερολύματα, η επιφανειακή ανακλαστικότητα και οι υδρατμοί από τους υπολογισμούς της ποσότητας ηλιακού φωτός που απορροφά κάθε ημισφαίριο.

Γιατί σκοτείνιασε το Βόρειο Ημισφαίριο

Τα αποτελέσματα έδειξαν τρεις κύριους λόγους για το σκούρο χρώμα του Βόρειου Ημισφαιρίου: το λιώσιμο του χιονιού και του πάγου, τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και την αύξηση του υδρατμού.

«Η επιφάνεια του Βόρειου Ημισφαιρίου σκουραίνει επειδή το χιόνι και ο πάγος λιώνουν. Αυτό εκθέτει τη γη και τον ωκεανό που βρίσκονται από κάτω. Και η ρύπανση έχει μειωθεί σε μέρη όπως η Κίνα, οι ΗΠΑ και η Ευρώπη, άρα υπάρχουν λιγότερα αερολύματα στην ατμόσφαιρα για να αντανακλούν το ηλιακό φως. Στο Νότιο Ημισφαίριο, συμβαίνει το αντίθετο», εξήγησε ο Loeb.

«Επειδή ο Βορράς θερμαίνεται γρηγορότερα, συγκρατεί και περισσότερη υγρασία», συνέχισε ο Loeb. «Η υγρασία δεν αντανακλά το ηλιακό φως, αλλά το απορροφά. Αυτός είναι ένας άλλος λόγος για τον οποίο το Βόρειο Ημισφαίριο απορροφά περισσότερη θερμότητα».

Το αίνιγμα της νεφοκάλυψης

Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα ευρήματα της μελέτης ήταν ότι η νεφοκάλυψη παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητη τα τελευταία 20 χρόνια.

«Αν υπήρχε ενδογενής μηχανισμός ισορροπίας στο κλιματικό σύστημα, θα έπρεπε να βλέπουμε περισσότερα ανακλαστικά νέφη στο Βόρειο Ημισφαίριο», εξήγησε ο Loeb. «Όμως αυτό δεν συμβαίνει».

Οι επιστήμονες παραδέχονται ότι οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ νεφών και αερολυμάτων παραμένουν από τα πιο δύσκολα ζητήματα της κλιματολογίας. «Η κατανόηση των αλληλεπιδράσεων μεταξύ αερολυμάτων και σύννεφων εξακολουθεί να αποτελεί μεγάλη πρόκληση», τόνισε ο Li. «Τα σύννεφα παραμένουν ο κυρίαρχος παράγοντας που ρυθμίζει την ενεργειακή μας ισορροπία».