Αποτελώντας το 71% της επιφάνειας της Γης, οι ωκεανοί συνιστούν μία από τις σημαντικότερες, αλλά υποχρησιμοποιημένες, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η ενέργεια των θαλάσσιων κυμάτων προσφέρει τεράστιες δυνατότητες για την παγκόσμια ενεργειακή μετάβαση. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας εκτιμά πως για να επιτευχθεί παγκόσμια ουδετερότητα άνθρακα έως το 2050, η ωκεάνια ενέργεια πρέπει να αυξάνεται κατά 33% κάθε χρόνο.

Η κυματική και η παλιρροϊκή ενέργεια θεωρούνται σταθερές και αξιόπιστες πηγές, σύμφωνα με τον Χοσέ Μιγκέλ Ροντρίγκες του SINTEF, ενός από τα μεγαλύτερα ευρωπαϊκά ερευνητικά ινστιτούτα. Η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή εκτιμά ότι η κυματική ενέργεια μπορεί να αποδώσει έως και 29.500 TWh ετησίως – ποσότητα δεκαπλάσια της ετήσιας ευρωπαϊκής κατανάλωσης ρεύματος και ανώτερη της παγκόσμιας παραγωγής το 2018.

Η παλιρροϊκή ενέργεια μπορεί να παράγει 800 έως 1.200 TWh τον χρόνο, ειδικά σε γεωγραφικά σημεία όπως κόλποι και νησιά, όπου οι βαρυτικοί κύκλοι διασφαλίζουν σταθερή παροχή ενέργειας.

Ο καρδιολόγος Στιγκ Λουντμπάκ εμπνεύστηκε από τη λειτουργία της ανθρώπινης καρδιάς για να ιδρύσει την εταιρεία CorPower Ocean, με σκοπό την ανάπτυξη μιας καινοτόμου συσκευής κυματικής ενέργειας.

Μετά από χρόνια έρευνας, παρουσιάστηκε το «CorPack», μια μεγάλης κλίμακας σημαδούρα που μετατρέπει τη μηχανική ενέργεια των κυμάτων σε ηλεκτρικό ρεύμα. Η τεχνολογία βασίζεται σε μηχανισμό υδραυλικής πίεσης, όπου η συσκευή τραβά τη σημαδούρα προς τα κάτω, ενώ τα κύματα τη σπρώχνουν προς τα πάνω, μετατρέποντας έτσι την κίνηση σε περιστροφή και έπειτα σε ηλεκτρική ενέργεια.

Σύμφωνα με την εταιρεία, ο μετατροπέας αποδίδει έως και πέντε φορές περισσότερη ενέργεια ανά τόνο εξοπλισμού σε σύγκριση με προηγούμενες τεχνολογίες. Ο Ροντρίγκες χαιρετίζει τη συμβολή της CorPower Ocean, επισημαίνοντας πως με ευρωπαϊκές επιχορηγήσεις και επενδύσεις κατάφερε να αναπτύξει πιλοτική συσκευή που λειτουργεί ήδη στα ανοιχτά της Πορτογαλίας, ενισχύοντας το εθνικό δίκτυο.

Η CorPower δεν είναι η μόνη στον αγώνα για την εκμετάλλευση της κυματικής ενέργειας. Η ιταλική ENI, η κινεζική Nanku και η φινλανδική AW-Energy αναπτύσσουν επίσης τεχνολογίες, όπως υποβρύχια πάνελ ή πλωτές γεννήτριες κυμάτων, που προσφέρουν εναλλακτικές λύσεις αξιοποίησης των ωκεανών.

Παρά την υψηλότερη ενεργειακή πυκνότητα των κυμάτων και την προβλεψιμότητα της παλιρροϊκής ενέργειας, η τεχνολογία παραμένει στο περιθώριο. Αντιθέτως, η ηλιακή και η αιολική ενέργεια σημειώνουν ραγδαία ανάπτυξη, με την πρώτη να παράγει το 7% της παγκόσμιας ενέργειας το 2024 και να αναμένεται να καλύπτει το ήμισυ της ζήτησης έως το 2026.

Το πρόβλημα, όπως λέει ο Ροντρίγκες, είναι η εμπορική βιωσιμότητα. Οι κυματικές και παλιρροϊκές τεχνολογίες δεν έχουν ακόμη αποδείξει ότι μπορούν να σταθούν σε ανταγωνιστικό κόστος. Πολλά πρωτότυπα απέτυχαν να επιδείξουν ανθεκτικότητα και σταθερή απόδοση, ενώ η αιολική και η ηλιακή έχουν ήδη ξεπεράσει αυτά τα εμπόδια.

Η Νορβηγία, με το εκτεταμένο της δίκτυο ακτογραμμών και τα απομονωμένα νησιά, μπορεί να αξιοποιήσει την κυματική ενέργεια για ενίσχυση της ενεργειακής της αυτάρκειας και μείωση κόστους.

Ωστόσο, τελικά όλα εξαρτώνται από την οικονομική βιωσιμότητα, την κοινωνική στήριξη και τη δημόσια πολιτική, καταλήγει ο Ροντρίγκες, υπενθυμίζοντας ότι η καινοτομία από μόνη της δεν αρκεί χωρίς στήριξη από την αγορά και τις κυβερνήσεις.