Ο εμβληματικός τρούλος της Αγίας Σοφίας θα αποσυναρμολογηθεί στο πλαίσιο ενός εκτεταμένου έργου αποκατάστασης που αποσκοπεί στη διατήρηση της ιστορικής και δομικής ακεραιότητας του παγκοσμίου φήμης μνημείου.

Η προσπάθεια, που επιβλέπεται από το υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, σηματοδοτεί μια κρίσιμη φάση των εργασιών συντήρησης, σύμφωνα με την Hurriyet.

«Η κάτω πλευρά του θόλου καλύπτεται από ψηφιδωτά, καθιστώντας τη δομική παρέμβαση από κάτω σχεδόν αδύνατη», εξήγησε ο Αχμέτ Γκιουλέτς, ο οποίος είναι μέλος της επιστημονικής επιτροπής για τα έργα αποκατάστασης.

«Για να αντιμετωπιστεί αυτό, η αποκατάσταση θα επικεντρωθεί στο εξωτερικό, ξεκινώντας με την αφαίρεση του μολύβδινου καλύμματος και των υλικών με βάση το τσιμέντο που έχουν ζημιές με την πάροδο του χρόνου», συμπλήρωσε.
Σημειώνεται πως κατά τη διάρκεια προκαταρκτικών μελετών εντοπίστηκαν δομικές ανωμαλίες στο επικάλυμμα του θόλου. Τα ευρήματα κατέστησαν αναγκαία τα σχέδια για αποσυναρμολόγηση του εξωτερικού στρώματος του θόλου, καθώς και την αξιολόγηση της κατάστασης των δομικών στοιχείων του.

Ο Γκιουλέτς ανέφερε πως «θα χρησιμοποιήσουμε υλικά και τεχνικές που συνάδουν με την κατασκευή της οθωμανικής εποχής για να διασφαλίσουμε ότι ο τρούλος θα είναι σταθερός και πιστός στον αρχικό του χαρακτήρα».

Για τη διευκόλυνση των εργασιών όλο το χρόνο και την προστασία από τις δύσκολες καιρικές συνθήκες, θα ανεγερθεί στέγαστρο πάνω από τον τρούλο. Αυτό θα επιτρέψει στην ομάδα να προχωρήσει χωρίς διακοπές από τις καιρικές συνθήκες.

Η αποσυναρμολόγηση και οι επακόλουθες επισκευές αναμένεται να ξεκινήσουν τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο, μετά την έγκριση των σχεδίων του έργου από την Επιστημονική Επιτροπή.
Σύμφωνα με πηγές, και καθώς η ανακαίνιση της Αγίας Σοφίας έχει ξεκινήσει από πέρυσι, οι παρεμβάσεις ήταν απαραίτητες, καθώς υπήρχαν σοβαρά προβλήματα στο κτίριο. Κάποιοι Τούρκοι μάλιστα είχαν ταχθεί ενάντια στην ανακαίνιση, φοβούμενοι πως εξαιτίας της θα σταματήσει η λειτουργία της ως τζαμιού. Τα έργα, όπως επισημαίνουν και οι Τούρκοι, επιβλέπονται από Επιστημονική Επιτροπή.

Τον περασμένο Μάρτιο, σημειωτέον, όταν και αποξηλώθηκε ένας μιναρές για τις ανάγκες της αναστήλωσης, δεν υπήρξε κάποια αρνητική αντίδραση από την ελληνική πλευρά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι μελέτη σεισμολόγων αναφέρει ότι σε ενδεχόμενο σεισμό, ο τρούλος θα καταστραφεί. Παρεμβάσεις έχουν χρηματοδοτηθεί με ευρωπαϊκά κονδύλια, ενώ συμμετείχαν και Έλληνες καθηγητές. Επιπλέον, η UNESCO έχει πραγματοποιήσει τρεις αποστολές στην Αγιά Σοφιά στην Κωνσταντινούπολη, προκειμένου να ελέγξει και να πιστοποιήσει το ενδεχόμενο η αλλαγή χρήσης -από μουσείο σε μουσουλμανικό τέμενος- να έχει προκαλέσει τέτοιες φθορές στο μνημείο, που να συνιστούν λόγο παρέμβασης.