Σαν την Δευτέρα (24/1), το 1947, υποδεικνύεται για Πρόεδρος της Κυβέρνησης -Ποιοι μετείχαν στην Κυβέρνηση του, ποιος ήταν ο διαπρεπής οικονομολόγος Δημήτριος Μάξιμος
Του Ισίδωρου Σιδερόπουλου
Κατόπιν κοινής συμφωνίας συνήλθον την 10ην π.μ. της Παρασκευής 24 Ιανουαρίου 1947 εις το γραφείον του Προέδρου της Κυβερνήσεως εις την Βουλήν, οι ηγέται κ.κ. Τσαλδάρης, Βενιζέλος, Παπανδρέου, Γονατάς, Ζέρβας, Κανελλόπουλος και Αλεξανδρής. Κατά την σύσκεψιν οι κ.κ. Κανελλόπουλος και Βενιζέλος εζήτησαν να γνωσθή ποίος είνε ο μέλλων Πρωθυπουργός.
Προ της συσκέψεως ετονίζετο υπό των πολιτικών Αρχηγών ότι αι ανακύψασαι δυσχέρειαι θα παρακαμφθούν ασφαλώς.
Οι κ.κ. Βενιζέλος και Κανελλόπουλος προ της πρωινής συσκέψεως είχον ιδιαιτέραν συνομιλίαν.
Ο κ. Παπανδρέου εδήλωσεν εις τον κ. Τσαλδάρην ότι προκειμένου να διευκολύνη την προσωπικήν σύνθεσιν της νέας Κυβερνήσεως, παραιτείται από τα υπουργεία, τα οποία αναλογούν εις το κόμμα του, και είνε πρόθυμος να μετάσχη μόνος εις την Κυβέρνησιν ως υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου.
Δυσχέρειαι
Ο κ. Πρωθυπουργός επεκοινώνησε τηλεφωνικώς την πρωίαν μετά του κ. Κανελλοπούλου.
Η συνομιλία ήτο σχετική με την αναφυείσαν διαφοράν ως προς το πρόσωπον, το οποίον θα καταλάβη το υπουργείον των Στρατιωτικών. Αρχήθεν το υπουργείον Στρατιωτικών προωρίζετο δια τον κ. Κανελλόπουλον και το υπουργείον Ναυτικών δια τον κ. Βενιζέλον.
Επίσης δυσχέρεια παρουσιάσθη συνεπεία της αξιώσεως του κ. Ζέρβα όπως το υπουργείον Οικονομικών ανατεθή εις φίλον του. Αντιθέτως ο κ. Τσαλδάρης επιθυμεί να κρατήση τα οικονομικά υπουργεία δια το κόμμα του.
Η σπουδαιότερα διαφορά γνωμών μεταξύ του κ. Τσαλδάρη αφ’ ενός και των κ.κ. Βενιζέλου και Κανελλοπούλου, συνίστατο εις το ότι οι δύο τελευταίοι ετονίζον ότι πρέπει το ταχύτερον να γνωσθή ποιος θα είνε ο Πρόεδρος της Κυβερνήσεως, δια να αναλάβη ούτος τας οριστικάς συνομιλίας του καταρτισμού της νέας Κυβερνήσεως.
Ο κ. Κανελλόπουλος υπεστήριζε ότι δεν είναι δυνατόν ο κ. Τσαλδάρης να εμφανίζεται τρισυπόστατος, ήτοι ως αρχηγός κόμματος, ως Πρωθυπουργός και ως διαιτητής. Δια τον λόγον αυτόν εζητήθη από τον κ. Τσαλδάρην, όπως ανακοινωθή το όνομα του νέου Προέδρου, δια να προχωρήσουν οι πολιτικοί αρχηγοί εις την συγκρότησιν της Κυβερνήσεως, δεδομένου ότι τα πρόσωπα εις τα οποία θα ανατεθούν υπουργεία δέον να τύχουν της εγκρίσεως όλων των συνεργαζομένων εν τη Κυβερνήσει κομμάτων.
Ο πρόεδρος της παραιτηθείσης Κυβερνήσεως την 1 μ.μ. ανήλθε εις τα ανάκτορα. Ο Βασιλεύς ανεκοίνωσεν εις τον κ. Τσαλδάρην ότι κατέληξεν εις την απόφασιν να υποδείξη ως πρωθυπουργόν τον κ. Δημήτριον Μάξιμον. Πράγματι ο Βασιλεύς απέστείλε εις τον κ. Μάξιμον τον αρχηγόν του Πολιτικού του Οίκου και εβολιδοσκόπησε τούτον.
Την 3 μ.μ. ο κ. Μάξιμος ανήλθε εις τα ανάκτορα. Κατερχόμενος των ανακτόρων εδήλωσε τα εξής εις δημοσιογράφους:
— Η Α.Μ. ο Βασιλεύς μού έκαμε την υψίστην τιμήν να μου αναθέση τον σχηματισμόν Κυβερνήσεως, δια την οποίαν, ως επληροφορήθην, είναι σύμφωνος η μεγαλυτέρα μερίς των αρχηγών των εν τη Βουλή κομμάτων. Μολονότι η απόφασίς μου, η οριστική και αμετάκλητος, ήτο ν’ απέχω πάσης αναμίξεως εις τα κοινά, δεν μου ήτο δυνατόν ν’ αρνηθώ. Καθ’ όλον μου τον μακρόν βίον, το προς την Πατρίδα καθήκον έθεσα προ παντός. Η Κυβέρνησις θα έχη ν’ αντιμετώπιση σπουδαία ζητήματα κατά τας τραγικάς στιγμάς τας οποίας διέρχεται η Πατρίς και ζητώ από σας, τους αντιπροσώπους του Τύπου, την πολύτιμον συνδρομήν σας.
Ακολούθως την 4 μ.μ. εγένετο νέα σύσκεψις εις την οικίαν του κ. Μαξίμου μεταξύ των πολιτικών αρχηγών συνεχισθείσα μέχρι της 7ης μ.μ.
Η ορκωμοσία και η νέα Κυβέρνησις
Την 7ην μ.μ. οι αρχηγοί ανήλθον εις τα ανάκτορα και έδωσαν ενώπιον του Βασιλέως και του Αρχιεπισκόπου κ. Δαμασκηνού τον νενομισμένον όρκον. Ακολούθως οι ορκισθέντες κατευθύνθησαν εις την Βουλήν.
Δ. Μάξιμος: Πρωθυπουργός.
Κωνσταντίνος Τσαλδάρης – Λαϊκό Κόμμα: Αντιπρόεδρος και υπουργός Εξωτερικών και προσωρινώς Πολιτικού Συντονισμού, Συντονισμού, Οικονομικών, Γεωργίας, Γεν. Διοικητής Β. Ελλάδος.
Σοφοκλής Βενιζέλος – Κόμμα Βενιζελικών Φιλελευθέρων: Αντιπρόεδρος και υπουργός Στρατιωτικών και προσωρινώς Υγιεινής και Αεροπορίας.
Στυλιανός Γονατάς – Κόμμα Εθνικών Φιλελευθέρων: Υπουργός Δημοσίων Έργων και προσωρινώς Δικαιοσύνης, Μεταφορών, Ανοικοδομήσεως και Προνοίας.
Γεώργιος Παπανδρέου – Δημοκρατικό Σοσιαλιστικό Κόμμα: Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και προσωρινώς Παιδείας, Εφοδιασμού και Εργασίας.
Ναπολέων Ζέρβας – Εθνικόν Κόμμα Ελλάδος: Υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου.
Π. Κανελλόπουλος: Υπουργός Ναυτικών και προσωρινώς Δημοσίας Τάξεως.
Απόστολος Αλεξανδρής – Μεταρρυθμιστικό Κόμμα: Υπουργός Εσωτερικών και προσωρινώς Εμπορικής Ναυτιλίας και Ταχυδρομείων, Τηλεγράφων και Τηλεφώνων.
Ποιος ήταν ο Δημήτριος Μάξιμος
Ο εβδομηντατριάχρονος πολιτικός –των Λαϊκών που είχε αποσυρθεί πολύ καιρό πριν– Δημήτριος Μάξιμος ορίσθηκε εξωκοινοβουλευτικός πρωθυπουργός, υπό τον οποίο δημιουργήθηκε η «επτακέφαλος κυβέρνησις» εθνικού συνασπισμού που συγκροτήθηκε με σκοπό την αντιμετώπιση της «κομμουνιστικής απειλής». Όπως καταγράφεται στον Τύπο: «Το πολιτικόν ζήτημα το οποίον απησχόλησεν επί τόσας ημέρας την δημοσίαν γνώμην ελύθη κατά την χθεσινήν ημέραν δια του σχηματισμού τής υπό τον κ. Δημήτριον Μάξιμον Κυβερνήσεως Εθνικής Συνεργασίας, εις την οποίαν μετέχουν οι Αρχηγοί των επτά εκ των οκτώ κοινοβουλευτικών κομμάτων της χώρας».
Στη διάρκεια της επτάμηνης θητείας της (διάρκεσε παρά την αναδιάταξη των χαρτοφυλακίων σε μεταγενέστερους ανασχηματισμούς ως τις 29 Αυγούστου 1947), ο υπουργός Εξωτερικών της Μ. Βρετανίας, Μπέβιν ανακοίνωσε την αποχώρηση των στρατευμάτων της από την Ελλάδα (15 Φεβρουαρίου) και ο Αμερικανός πρόεδρος Χάρι Τρούμαν εξήγγειλε το περίφημο «δόγμα» του, με το οποίο εγκαινιάστηκε η περίοδος του Ψυχρού Πολέμου (12 Μαρτίου). Τον Απρίλιο πέθανε ο βασιλιάς Γεώργιος Β ́ και στο θρόνο ανέβηκε ο αδελφός του Παύλος.
Ο Δ. Μάξιμος γεννήθηκε στην Πάτρα στις 8 Ιουλίου 1873, γιος του Επαμεινώνδα Μάξιμου (με καταγωγή από τη Χίο) και της Ασπασίας Λόντου. Σπούδασε νομικά και κατόπιν πήγε στην Ιταλία, όπου επιδόθηκε σε οικονομολογικές μελέτες. Το 1891 μπήκε στην Εθνική Τράπεζα, ανέβηκε στα υψηλότερα αξιώματα και έγινε υποδιοικητής της το 1914 και διοικητής στα έτη 1921-23. Ηγήθηκε πολλών οικονομικών αποστολών στο εξωτερικό και εργάσθηκε ιδιαίτερα για τη σύσφιγξη των οικονομικών σχέσεων Ελλάδας – Ην. Πολιτειών. Το 1922 παραιτήθηκε από την τράπεζα και εγκαταστάθηκε επί έξι χρόνια στη Φλωρεντία. Στις 31 Μαρτίου 1933 η Βουλή και η Γερουσία εξέλεξαν τον Μάξιμο γερουσιαστή και έμεινε στη θέση αυτή ως την κατάργηση της Γερουσίας, την 1η Απριλίου 1933. Επί κυβερνήσεως Παναγή Τσαλδάρη ανέλαβε το υπουργείο Εξωτερικών, όπου έμεινε από τις 10 Μαρτίου του 1933 ως τη 13η Ιουλίου του 1935.
Το 1952 το Ελληνικό Δημόσιο ζήτησε να αγοράσει την κατοικία του, η οποία βρισκόταν επί της οδού Ηρώδου Αττικού 19. Συνεστήθη επιτροπή, η οποία εκτίμησε την αξία του «Μεγάρου Μαξίμου» σε 11 δισεκατομμύρια δραχμές. Ο ίδιος δήλωσε ότι αποδέχεται να πουλήσει την οικία του στο Δημόσιο στο μισό περίπου της εκτίμησης της επιτροπής, στα 5,75 δισεκατομμύρια δραχμές. Επιπλέον, προσέφερε στο Κράτος όλη την επίπλωση, καθώς και τους πίνακες που βρίσκονταν σ’ αυτή, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως «Κυβερνητικόν Μέγαρον» και για τη φιλοξενία ξένων υψηλών προσώπων.
Ο πατρινός οικονομολόγος, βουλευτής, αριστίνδην γερουσιαστής, υπουργός και εξωκοινοβουλευτικός Πρωθυπουργός πέθανε στις 16 Οκτωβρίου 1955 στην Αθήνα και τάφηκε δίχως καμία ιδιαίτερη επισημότητα, καθώς –μετά από παράκληση της οικογένειας του– δεν του αποδόθηκαν τιμές πρωθυπουργού. Οικογενειακός τάφος υπάρχει στο Α΄ νεκροταφείο Πατρών όπου είναι ενταφιασμένος ο πατέρας του Επαμεινώνδας, δίπλα σε αυτούς των συγγενικών τους οικογενειών Λόντου και Χαραλάμπη, στο λόφο των αγωνιστών. Η βιβλιοθήκη του περιήλθε μετά τον θάνατό του στον δήμο Πατρέων και αναφέρεται μεταξύ των δωρητών της βιβλιοθήκης και στην πόλη της Πάτρας δόθηκε το όνομά του σε έναν δρόμο κοντά στο Σκαγιοπούλειο.
