«Βρήκαμε ότι ο όγκος ενός τμήματος του εγκεφάλου που ονομάζεται κατώτερος βρεγματικός λοβός συρρικνώθηκε σε άτομα με ανεπαρκή αργό και REM ύπνο», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Gawon Cho, μεταδιδακτορικός συνεργάτης στην Ιατρική Σχολή του αμερικανικού Πανεπιστημίου Γέιλ. «Αυτό το τμήμα του εγκεφάλου συνθέτει τις αισθητηριακές πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων των οπτικοχωρικών πληροφοριών, οπότε είναι λογικό να παρουσιάζει νευροεκφυλισμό νωρίς στην ασθένεια», συμπλήρωσε.

Τι συμβαίνει στον εγκέφαλο κατά τη διάρκεια του βαθύ ύπνου

Κατά τη διάρκεια του βαθύ ύπνου, ο εγκέφαλος απομακρύνει τις τοξίνες και τα νεκρά κύτταρα, ενώ παράλληλα επιδιορθώνει και αποκαθιστά το σώμα για την επόμενη ημέρα. Ενώ ονειρευόμαστε κατά τη διάρκεια του ύπνου REM, ο εγκέφαλος είναι απασχολημένος με την επεξεργασία των συναισθημάτων, την εδραίωση των αναμνήσεων και την απορρόφηση νέων πληροφοριών. Με άλλα λόγια, ο ποιοτικός βαθύς ύπνος και ο ύπνος REM είναι το κλειδί για την ικανότητά μας να λειτουργούμε.

Οι ενήλικες χρειάζονται περίπου επτά με οκτώ ώρες ύπνου για να είναι υγιείς, ενώ οι έφηβοι και τα μικρότερα παιδιά χρειάζονται πολύ περισσότερο. Οι περισσότεροι ενήλικες θα πρέπει να περνούν μεταξύ 20% και 25% της νύχτας τους σε βαθύ ύπνο, ενώ το ίδιο ισχύει και για τον ύπνο REM. Οι ηλικιωμένοι χρειάζονται λιγότερο, ενώ τα μωρά χρειάζονται πολύ περισσότερο και μπορούν να περάσουν περίπου το 50% του ύπνου τους σε κατάσταση REM.

Το πρόβλημα είναι ότι τα βαθύτερα στάδια του ύπνου μειώνονται όσο μεγαλώνουμε, δήλωσε ο Cho.

Ο βαθύς ύπνος τείνει να έρχεται αμέσως αφού αποκοιμηθούμε, ενώ ο ύπνος REM εμφανίζεται αργότερα μέσα στη νύχτα, προς το πρωί. Επομένως, αν πηγαίνουμε αργά για ύπνο και ξυπνάμε νωρίς, μειώνουμε τις πιθανότητες να περάσουμε αρκετό χρόνο σε ένα ή και στα δύο στάδια.

Πώς να έχουμε περισσότερο βαθύ ύπνο

Δεν αρκεί όμως να περνάμε περισσότερο χρόνο στο κρεβάτι – πρέπει επίσης να έχουμε έναν αδιάκοπο, ξεκούραστο ύπνο σε τακτική βάση, λένε οι ειδικοί. Μια μελέτη του Φεβρουαρίου του 2023 διαπίστωσε ότι οι καλές συνήθειες ύπνου προσθέτουν σχεδόν πέντε χρόνια στο προσδόκιμο ζωής ενός άνδρα και σχεδόν 2,5 χρόνια στη ζωή μιας γυναίκας.

Για να το πετύχουμε αυτό, δεν πρέπει να ξυπνάμε κατά τη διάρκεια της νύχτας ή να έχουμε πρόβλημα να κοιμηθούμε περισσότερες από δύο φορές την εβδομάδα. Πρέπει επίσης να αισθανόμαστε καλά ξεκούραστοι τουλάχιστον πέντε ημέρες την εβδομάδα όταν ξυπνάμε. Και τέλος, δεν μπορούμε να χρησιμοποιούμε φάρμακα για να πετύχουμε τον καλό μας ύπνο.

Τα καλά νέα, ωστόσο είναι ότι μπορούμε εύκολα να εκπαιδεύσουμε τον εγκέφαλό μας σε καλύτερο ύπνο, ακολουθώντας αυτό που ονομάζεται «υγιεινή του ύπνου». Είναι σημαντικό να πηγαίνουμε για ύπνο την ίδια ώρα τις περισσότερες νύχτες και να σηκωνόμαστε την ίδια ώρα τα περισσότερα πρωινά – ακόμη και τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες.

Θα πρέπει να βεβαιωθούμε ότι το περιβάλλον ύπνου μας είναι το βέλτιστο – όσο πιο δροσερό και σκοτεινό τόσο καλύτερο – και να αποφύγουμε το αλκοόλ πριν από τον ύπνο. Μπορεί να φαίνεται ότι με το αλκοόλ αποκοιμιόμαστε πιο εύκολα, αλλά όταν το συκώτι μας ολοκληρώσει τον μεταβολισμό του αλκοόλ στις 3 το πρωί, το σώμα μας θα ξυπνήσει, λένε οι ειδικοί. Τέλος, για τουλάχιστον μία ώρα πριν, θα πρέπει να αποφύγουμε τις οθόνες κινητών και άλλους περισπασμούς.