Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υποδέχεται την Τρίτη (18/11) τον πρίγκιπα διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν. Η επίσκεψη αναμένεται να οδηγήσει στην υπογραφή συμφωνιών άμυνας και ενέργειας, εμβάθυνση των εμπορικών και τεχνολογικών δεσμών, καθώς και συνεργασία στους τομείς της τεχνητής νοημοσύνης, της ασφάλειας και της πυρηνικής ενέργειας.
Πρόκειται για την πρώτη επίσκεψη του Πρίγκιπα Διαδόχου στον Λευκό Οίκο μετά τη δολοφονία του Σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι από Σαουδάραβες πράκτορες στο σαουδαραβικό προξενείο στην Κωνσταντινούπολη τον Μάρτιο του 2018, ένα περιστατικό που προκάλεσε διεθνή κατακραυγή.
Σε έντονη αντίθεση με την ψυχρή υποδοχή που επιφύλαξε ο προκάτοχός του, Τζο Μπάιντεν, μετά τη δολοφονία, υποσχόμενος να αντιμετωπίσει τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν ως «παρία», ο Τραμπ επέδειξε αμοιβαία κατανόηση και σχέση με τον μπιν Σαλμάν.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε τη Δευτέρα (17/11) ότι σκοπεύει να εγκρίνει την πώληση stealth μαχητικών αεροσκαφών F-35 στη Σαουδική Αραβία, λέγοντας σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο: «Θα το κάνουμε αυτό, θα πουλήσουμε F-35. Αυτοί (οι Σαουδάραβες) ήταν ένας σπουδαίος σύμμαχος».
Ο Τραμπ περιέγραψε την επίσκεψη ως «κάτι περισσότερο από μια απλή συνάντηση», υποδεικνύοντας ότι ήταν «για να τιμήσει» τη Σαουδική Αραβία, έναν βασικό σύμμαχο των ΗΠΑ στην περιοχή.
Ο Τραμπ θα επιδιώξει επίσης να πιέσει τον πρίγκιπα διάδοχο να ομαλοποιήσει τις σχέσεις με το Ισραήλ, καθώς ο πρόεδρος των ΗΠΑ εργάζεται για την επέκταση των «Συμφωνιών του Αβραάμ», οι οποίες οδήγησαν πολλά αραβικά κράτη στην ομαλοποίηση των σχέσεων με το Ισραήλ το 2020. Μια κίνηση που θα ήταν ένα σημαντικό βραβείο για τον Λευκό Οίκο, αλλά που το Ριάντ φαίνεται απίθανο να παραχωρήσει μετά τον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς.
«Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που προσχωρούν στις Συμφωνίες Αβραάμ και ελπίζουμε να έχουμε την έγκριση της Σαουδικής Αραβίας πολύ σύντομα», δήλωσε ο Τραμπ σε ένα επιχειρηματικό φόρουμ στο Μαϊάμι.
Από την πλευρά του, ο πρίγκιπας Μοχάμεντ επιδιώκει εγγυήσεις ασφαλείας εν μέσω περιφερειακών εντάσεων, καθώς και πρόσβαση σε τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης και διαπραγματεύσεις για ένα μη στρατιωτικό πυρηνικό πρόγραμμα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα αρχικά βήματα προς την ομαλοποίηση με αντάλλαγμα εγγυήσεις για την ασφάλεια και την ενέργεια ανεστάλησαν μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2013 και τον επακόλουθο καταστροφικό ισραηλινό πόλεμο στη Γάζα.
Το Ριάντ δεν φαίνεται έτοιμο να προχωρήσει σε αυτή την πορεία προς το παρόν, ειδικά καθώς ηγείται μιας διεθνούς προσπάθειας για την ίδρυση ενός παλαιστινιακού κράτους, την δηλωμένη προϋπόθεση για την ομαλοποίηση των σχέσεων, ενώ το Ισραήλ συνεχίζει να την απορρίπτει.
Η διπλωματική σχέση μεταξύ της κυβέρνησης Τραμπ και του Ριάντ είναι συνυφασμένη με ιδιωτικούς οικογενειακούς επιχειρηματικούς δεσμούς.
Ο γαμπρός του προέδρου των ΗΠΑ, Τζάρεντ Κούσνερ, ο οποίος διαδραματίζει ανεπίσημο ρόλο μεσολάβησης στη Μέση Ανατολή, έχει δεσμούς με τη Σαουδική Αραβία μέσω της επενδυτικής του εταιρείας.
Επιπλέον, η σαουδαραβική εταιρεία ανάπτυξης ακινήτων Dar Global ανακοίνωσε πρόσφατα μια νέα συνεργασία με τον Οργανισμό Τραμπ, μια εταιρεία που διοικείται από τους γιους του Ρεπουμπλικάνου προέδρου.
Η Σαουδική Αραβία και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα υπογράψουν μια «συμφωνία-πλαίσιο για μη στρατιωτική πυρηνική συνεργασία» κατά τη διάρκεια αυτής της επίσκεψης, σύμφωνα με μια σαουδαραβική πηγή που γνωρίζει τις διαπραγματεύσεις και μίλησε στο AFP.
Ο Μπιν Σαλμάν απολαμβάνει στενή φιλία με τον Τραμπ, μια σχέση που ενισχύθηκε από την θερμή υποδοχή που έλαβε ο πρόεδρος των ΗΠΑ κατά την επίσκεψή του στον μεγαλύτερο εξαγωγέα πετρελαίου στον κόσμο τον Μάιο, η οποία είχε ως αποτέλεσμα δεσμεύσεις για επενδύσεις ύψους 600 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Οι ειδικοί λένε ότι η Σαουδική Αραβία θα προσπαθήσει επίσης να αποκτήσει τσιπ υψηλής τεχνολογίας που απαιτούνται για την υποστήριξη των φιλοδοξιών της για τεχνητή νοημοσύνη.
Η Σαουδική Αραβία, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πετρέλαιο, χρειάζεται αυτά τα τσιπ για την ανάπτυξη έργων τεχνητής νοημοσύνης στο πλαίσιο του φιλόδοξου σχεδίου οικονομικής διαφοροποίησης του πρίγκιπα διαδόχου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν.
Ωστόσο, η Ουάσιγκτον θα απαιτήσει εγγυήσεις από το Ριάντ ότι η Κίνα, στενός σύμμαχος των Σαουδαράβων, δεν θα μπορέσει να αποκτήσει αυτές τις ευαίσθητες τεχνολογίες.
Ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν θέλουν να δημιουργήσουν ένα ειρηνικό περιφερειακό περιβάλλον που ευνοεί την οικονομική ανάπτυξη.
Το βασίλειο επιδιώκει να μειώσει τις εντάσεις με τον αντίπαλό του, το Ιράν, ενώ ο πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοίνωσε πρόσφατα ότι η Τεχεράνη επιδιώκει διάλογο για την άρση των κυρώσεων των ΗΠΑ κατά της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
Προηγουμένως, ο Σαουδάραβας πρίγκιπας έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην απόφαση του Τραμπ να αναστείλει τις κυρώσεις κατά της Συρίας και στην ιστορική του προσέγγιση με τον νέο πρόεδρο της χώρας, Άχμεντ αλ-Σαράα.
