Ο Ν. Τζανάκος εξιστορεί επιτεύγματα της δικής του εποχής, αναλύει τα «κακώς κείμενα» του σήμερα και απαντά τι θα κάνει στις Δημοτικές εκλογές του Οκτωβρίου 2023
του Αχιλλέα Ροδίτη
Έχει «δώσει» πολλά στην πόλη μας. Το BBC έκανε κάποτε ντοκιμαντέρ για το πρότυπο (στην Ευρώπη!) εργοστάσιο απορριμμάτων της Πάτρας, με τον ίδιο Αντιδήμαρχο Καθαριότητας.
Έδωσε τον «Κανονισμό Καθαριότητας» που για πρώτη φορά εφαρμόστηκε πανελλαδικά και τον υιοθέτησαν όλες οι πόλεις στη συνέχεια. Σήμερα, ως επικεφαλής της παράταξης «Πάτρα, η δική σου πόλη», αλλά κυρίως ως συγγραφέας και ιστορικός, ο Νίκος Τζανάκος αναλύει με τον δικό του τρόπο τα αίτια που η Πάτρα δεν είναι αυτό που αξίζει.
Και απαντά στο αν ο ίδιος θα είναι ή όχι, ξανά υποψήφιος Δήμαρχος…
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Ξεκινώ από το απλό, το αυτονόητο. …Πάτρα! Πώς είναι και πώς θα μπορούσε να είναι…;
Το πώς θα μπορούσε να είναι έχει αναλυθεί πολλάκις. Θα πρωτοτυπήσω απαντώντας με ένα πρόσφατο τραυματικό παράδειγμα. Πριν από λίγες ημέρες, πάνω από χίλιοι φοιτητές του ΕΑΠ, πολλοί από αυτούς οικογενειάρχες και επαγγελματικά αποκατεστημένοι, επισκέφθηκαν για ένα διήμερο την Πάτρα, προκειμένου να παραλάβουν τα πτυχία τους. Μετά την απονομή οι 23 πτυχιούχοι του δικού μου μεταπτυχιακού, (από 11 διαφορετικές πόλεις), συναντηθήκαμε σε γνωστό εστιατόριο της περιοχής. Βρεθήκαμε οι δύο παρευρισκόμενοι Πατρινοί σε δύσκολη θέση όταν το ερώτημα που ετέθη ήταν: «Γιατί η πόλη σας έχει αυτή την τραγική εικόνα». Απαντήσαμε πως η εικόνα για την καθαριότητα είναι συμπτωματική, αλλά το ερώτημα έγινε πιο σκληρό: «Δεν αναφερόμαστε μόνο στην καθαριότητα, δεν έχετε αντιληφθεί πως η εικόνα της πόλης σας είναι μιας παραμελημένης πόλης, λες κι έχει βγει από πόλεμο…; Είστε η τρίτη πόλη της χώρας. Μάλλον δεν έχετε επισκεφθεί άλλες πόλεις για να αισθανθείτε τη διαφορά…». Αν το παραπάνω αποτελεί δείγμα που μεταφέρουν οι επισκέπτες μας, τι λέτε; Δεν πρέπει να προβληματιστούμε σοβαρά και να αλλάξουμε πράγματα, αποφάσεις, συμπεριφορές, ρότα;
Τι φταίει;
Η Πάτρα είναι μια τυχερή πόλη! Άτυχη την κάνουμε εμείς οι κάτοικοί της. Είναι κτισμένη σε ένα πανέμορφο γεωγραφικό ανάγλυφο, έχει λιμάνι, ιστορία, ήταν για 180 χρόνια μια εξωστρεφής πόλη. Έχει Πανεπιστήμια, επιστημονικό δυναμικό, ήταν επί αιώνες πρωτεύουσα της Πελοποννήσου, έχει τις υποδομές και διαθέτει ένα από τα πιο σύγχρονα Πολεοδομικά Σχέδια της χώρας. Θα έπρεπε να έχουμε στοχεύσει να είναι, μια Ευρωπαϊκή πόλη. Τον μελλοντικό κάτοικο της πόλης, θα τον ενδιαφέρει τι πόλη του παραδώσαμε και όχι ο καταμερισμός ευθύνης. Την γενιά μας συνολικά θα σιχτιρίζει…!
Ευθυνόμαστε οι πολίτες;
Εμείς οι κάτοικοί της έχουμε τα τελευταία χρόνια αποφασίσει, πως το όποιο μοντέλο ανάπτυξης δεν μας κάνει. Αποφασίσαμε να μετατραπούμε σε μια εσωστρεφή, αντιδραστική κοινωνία που δεν έχει απάντηση στην ερώτηση: «Προς τα που οδεύει η πόλη, ποιο είναι το μέλλον που έχει σχεδιάσει». Αν δεν μπορούμε να απαντήσουμε σε αυτό, απλά δεν έχουμε μέλλον. Δεν μπορεί για όλα να φταίνε οι άλλοι και συγχρόνως να περιμένουμε να μας σώσουν. Και πώς και γιατί να μας σώσουν, όταν εμείς επιμένουμε πεισματικά να παραμένουμε… «ειδική περίπτωση» και με αντιδιαμετρικά αντίθετη νοοτροπία απ’ όλους τους άλλους; Μάλλον μας ικανοποιεί η πολιτική της μιζέριας, η μη εφαρμογή κανόνων, η άναρχη σκέψη και δράση κατά το δοκούν, μια πολιτική την οποία ιστορικά την απεχθανόταν η πόλη για αιώνες και την οποία υιοθετήσαμε τα τελευταία δέκα χρόνια. Όσο δεν αποφασίζουμε πως αυτή η πολιτική στάση μας οδηγεί σε αυτο-εξόντωση, είναι περιττό να συζητάμε για το πώς θα μπορούσε να είναι η πόλη μας.
«ΤΟΤΕ… ΝΤΡΕΠΟΣΟΥΝ ΝΑ ΜΠΕΙΣ ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΜΕ ΑΓΝΟΙΑ ΘΕΜΑΤΩΝ»
Υπήρξατε Αντιδήμαρχος και καινοτομήσατε σε χρόνια δύσκολα.
Είμαι ικανοποιημένος γιατί έζησα μια παραγωγική εποχή της τοπικής αυτοδιοίκησης, ιδιαίτερα την εποχή του Ανδρέα Καράβολα, του κορυφαίου κατά την άποψή μου δημάρχου στην ιστορία της πόλης, μαζί με τον Βότση. Και με επίσης κορυφαία ονόματα που υπηρέτησαν την αυτοδιοίκηση και διακρίνονταν από πάθος για την ανάπτυξη της πόλης. Ξέρετε, τότε, συνάδελφοι όλων των παρατάξεων θεωρούσαν ντροπή να παρουσιαστούν στο Δημοτικό Συμβούλιο έχοντας άγνοια θεμάτων!
Για τι είστε πιο υπερήφανος;
Για τις καινοτόμες πρακτικές στον τομέα της Καθαριότητας και Ανακύκλωσης. Παραδώσαμε το πρώτο στην Ελλάδα σύγχρονο εργοστάσιο, που ήταν πρωτοπόρο και στην Ευρώπη! Αφήσαμε πίσω μας μια υπηρεσία οργανωμένη σε ευρωπαϊκά πρότυπα, μια πόλη πεντακάθαρη, στην οποία εφαρμοζόταν ο πρότυπος για όλη την Ελλάδα «Κανονισμός Καθαριότητας», με υπηρεσία άμεσης παρέμβασης σε κάθε πρόβλημα. Όλοι γνωρίζουν ότι ως αντιδήμαρχος έφευγα κάθε νύχτα, τις πρώτες πρωινές ώρες, τελευταίος από τους εργαζόμενους. Τα τελευταία χρόνια με λύπη μου βλέπω την εκάστοτε ηγεσία του Τομέα Καθαριότητας να ακολουθεί το ωράριο βαριεστημένου δημόσιου υπαλλήλου και να φεύγουν πρώτοι το μεσημέρι…
Είμαι υπερήφανος και για το ψηφιοποιημένο Δημοτολόγιο και Ληξιαρχείο του Δήμου με εγγραφές από το 1930 και εντεύθεν, το 1ο παρόμοιο έργο στην Ελλάδα! Άκρως πρωτοποριακό για την εποχή του. Κι ακόμα, για την συγγραφή και εφαρμογή κανονισμού για τα τραπεζοκαθίσματα και τη λειτουργία των αντίστοιχων καταστημάτων για ηχορύπανση και για κατάληψη κοινόχρηστων χώρων. Και τέλος, για τη συμμετοχή μας, ως Δήμος, στους Παγκόσμιους Παιδικούς Αγώνες, με αποτέλεσμα περισσότερα από 500 Πατρινόπουλα να έχουν συμμετάσχει σε διεθνείς αθλητικούς αγώνες, σε 24 διαφορετικές χώρες!

ΤΑ ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΗΜΕΡΑ
Άρα, που εντοπίζετε το έλλειμμα σήμερα;
Από την απελευθέρωση έως και τα μέσα του 20ου αιώνα, την πόλη διοικούσαν συγχρόνως δυο διακριτές ηγετικές ομάδες: Των απογόνων των κοτζαμπάσηδων στην πολιτική διάσταση και των εμπόρων στην επιχειρηματικότητα – ανάπτυξη. Μια στρεβλή και προβληματική μεν κατάσταση αλλά σε κάθε περίπτωση υπήρχε ηγεσία. Ο απλός λαός, δεχόταν μοιρολατρικά τις αποφάσεις των ηγετών του οι οποίοι καθόριζαν τη μοίρα του. Δυστυχώς αυτές οι δυο ομάδες, εγκατέλειψαν την πόλη όταν άλλαξαν οι εποχές και η πόλη αντιμετώπισε σοβαρή οικονομική κρίση. Από τότε δεν κατέστη δυνατόν, με ελάχιστες εξαιρέσεις, να βρει τα πατήματά της, να αποκτήσει ηγεσίες φωτισμένες και έμπειρες, να κατοχυρώσει μια ταυτότητα εφάμιλλη της ιστορίας της. Φαίνεται ως να περιμένουμε τις λύσεις για τα προβλήματά μας, από κάποιους έξω και πέρα από εμάς.
Τι το αποδεικνύει αυτό;
Η δραματική μας αδυναμία και άρνηση να καταφέρουμε να καθίσουμε σε τραπέζι να συνεργαστούμε. Επικροτούμε κάθε ενέργεια που περιέχει το Α- στερητικό ως πολιτική πρακτική. Πιθανόν δεν έχουμε καταφέρει να ξεπεράσουμε την υποταγή μας στον κοτζαμπασισμό, να αποφασίσουμε πως έχουμε και δικαιούμαστε ενεργό ρόλο στα της πόλης. Υποτασσόμαστε σε φαινόμενα κοτζαμπασισμού, τα οποία διαθέτει εν αφθονία η σημερινή τοπική αυτοδιοικητική ηγεσία. Το συγκεκριμένο φαινόμενο, πραγματεύεται το επόμενο βιβλίου μου, το οποίο βρίσκεται ήδη στο τυπογραφείο.
ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ;
Σήμερα είστε εκλεγμένος στο Προεδρείο της Παγκόσμιας Οργάνωσης Παιδικών Αγώνων (I.C.G.). Τι σημαίνει για εσάς και για την πόλη; Θα αρκεστείτε σε αυτό και θα εγκαταλείψετε την κούρσα των δημοτικών εκλογών ή θα είστε ξανά υποψήφιος δήμαρχος Πατρέων;
Αποτελούσε ένα προσωπικό στοίχημα, η συμμετοχή μου στα ανώτατα κλιμάκια διοίκησης του Παιδικού Αθλητισμού, των International Children’s Games, σε παγκόσμιο επίπεδο. Είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος γιατί με πολύ κόπο και αποτελεσματικότητα, παρουσιάζοντας συγκεκριμένο έργο, η προσπάθειά μου αναγνωρίστηκε από 45 Δήμους – Χώρες απ’ όλο τον κόσμο, οι οποίες με εμπιστεύτηκαν, ψηφίζοντάς με ως μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής. Θέση από την οποία προσπαθώ να φανώ ωφέλιμος, όχι μόνο στην Πάτρα μας, αλλά και σε 25 άλλους Δήμους της χώρας μας. Σε κάθε περίπτωση παραμένω ενεργός πολίτης, ερωτευμένος με την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Με συνεχή και συνεπή διάθεση προσφοράς. Το πώς θα είμαστε παρόντες στις επόμενες εκλογές, θα το πληροφορηθείτε μετά την προγραμματισμένη σύντομα, συνάντηση των στελεχών της δημοτικής μας παράταξης.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΑΧΑΪΚΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ: