Η μεγάλη συγγραφέας μας Αθηνά Κακούρη μάς έκανε, εδώ στην «Πολιτεία», εις διπλούν την τιμή. Πρώτα μάς παραχώρησε μια συνέντευξη με αφορμή τη συμπλήρωση 200 χρόνων απ’ την Επανάσταση του 1821.

Συνέντευξη που φιλοξενήθηκε στις σελίδες μας τον Μάρτιο της περασμένης χρονιάς. Και λίγο αργότερα, μάς έστειλε και ένα μεστό νοημάτων άρθρο της με αφορμή την τελευταία συνεισφορά της αναφορικά με την βιβλιογραφία που αναφέρεται στην Εθνική Παλιγγενεσία. 

ΓΙΑ ΝΑ ΜΑΘΟΥΝ ΟΙ ΠΙΟ ΝΕΟΙ ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΘΗΝΑ ΚΑΚΟΥΡΗ

Για να κατανοήσει κανείς, ιδίως οι νεότεροι, τι σημαίνει Αθηνά Κακούρη για την Πάτρα, θα σταθούμε για λίγο στην ευσύνοπτη περιγραφή του συγγραφέα και συνεργάτη των «Νέων» Θανάση Νιάρχου ο οποίος μόλις προ δεκαημέρου έγραψε:

«Δεν υπάρχει συγγραφέας, Έλληνας ή ξένος, που να μην αναφέρεται στον γενέθλιο χώρο του (χωριό ή πόλη, απομακρυσμένη επαρχία ή πολυδύναμη πρωτεύουσα) ως τροφοδότη του αφηγηματικού του έργου. Η Κωνσταντινούπολη για τον Γιώργο Θεοτοκά, τα Γιάννινα για τον Δημήτρη Χατζή, η Θεσσαλονίκη για τον Γιώργο Ιωάννου, η Καβάλα για τον Βασίλη Βασιλικό, δεν θα μπορούσε ν’ αποτελεί εξαίρεση η Πάτρα για την Αθηνά Κακούρη». 

Αυτό ακριβώς είναι το στοιχείο που εδραιώνει την 94χρονη συγγραφέα των βραβευμένων «Πριμαρόλια» ως τη δημιουργό που περίπου ταυτίζεται με την ίδια την Πάτρα και τον δυτικόστροφο ορίζοντα της πόλης. Έναν ορίζοντα που προσδιόρισε για πολλά χρόνια την ταυτότητα αυτής της περιοχής. Γιατί η Αθηνά Κακούρη έχει ρίζες κεφαλονίτικες. Μπορεί να γεννήθηκε στην Πάτρα αλλά ο πατέρας της Χαρίλαος Κακούρης, με καταγωγή απ’ το χωριό Ποριαράτα της Κεφαλονιάς, ναυτιλιακός πράκτορας, μάλλον ήταν εκείνος που εμφύσησε στην κόρη του τον άνεμο της ταξιδιωτικής περιπέτειας. 

Η Αθηνά Κακούρη έζησε στην Πάτρα, στην Αθήνα, στην Βιέννη και για κοντά δυο δεκαετίες στη Φιλαδέλφεια των Ηνωμένων Πολιτειών. 

Αν σήμερα η «Πολιτεία» επιστρέφει στις λέξεις που προφέρονται απ’ τα χείλη της είναι για να δείξουμε ότι εν έτει 2022, η Πάτρα που μοιάζει μια γκρίζα πόλη, μια πόλη χωρίς δυναμική ανάπτυξης, βυθισμένη ακόμα σε προβλήματα που άλλες ευρωπαϊκές πόλεις έχουν λύσει, υπήρξε άλλοτε ένα κορυφαίο παράδειγμα εξωστρεφούς πόλης. Με εγχώρια και διεθνή αναφορά. 

«Η ΠΟΛΗ ΠΟΥ ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ, ΗΤΑΝ ΑΝΕΚΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΞΩΣΤΡΕΦΗΣ» 

Δανειζόμαστε, λοιπόν, τις λίγες γραμμές που η Αθηνά Κακούρη είπε στη συζήτηση της με τον Θανάση Νιάρχο («Τα Νέα», 3 Σεπτεμβρίου 2002). Και συγκρίνουμε τα λόγια της με το εν πολλοίς «άνυδρο» σήμερα της πόλης: «Η Πάτρα, την εποχή που γεννήθηκα», λέει η Αθηνά Κακούρη, «είχε όλα τα χαρακτηριστικά μιας μεσογειακής παραθαλάσσιας πόλης, ζούσε δηλαδή από το εμπόριο και το λιμάνι της, είχε ζωηρή σχέση με την ενδοχώρα αλλά δεχόταν και πλήθος από επιδράσεις ευρωπαϊκές.

Ήταν ανεκτική και εξωστρεφής, πολύγλωσση και δημιουργική. Η κρατική εξουσία ήταν περιορισμένη και η δημοτική αρχή λειτουργούσε με τη συνεργασία και τη συνδρομή των ευρωστότερων της κοινωνίας της. Κοντολογίς, ήταν μικρότερη αλλά παρόμοια με τη Σμύρνη, την Αλεξάνδρεια, τη Μασσαλία…». 

Αυτή είναι η Πάτρα, η πόλη-πρωτοπόρος που χάθηκε στη διαδρομή. Και έδωσε τη θέση της στην σημερινή εικόνα για την οποία προφανώς ευθύνονται όλοι όσοι, απ’ οποιοδήποτε «πόστο», διαχειρίστηκαν τις τύχες της εδώ και δεκαετίες. 

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ